Percepcja bodźców emocjonalnie znaczących w zależności od fazy cyklu menstuacyjnego

Wahania w stężeniach hormonów związane z cyklem miesiączkowym wpływają na nastrój, funkcje poznawcze i zachowanie kobiet. Podczas gdy w okresie przedowulacyjnym (faza folikularna) kobiety są bardziej wrażliwe na bodźce istotne reprodukcyjnie, to w fazie lutealnej bardziej zwracają uwagę na bodźce związane z ryzykiem przerwania ciąży. Zmiany w percepcji mierzone za pomocą okulografu powinny odzwierciedlać zmiany w zaangażowaniu uwagi w przetwarzanie bodźców istotnych ewolucyjnie. Uczestniczki (N = 20) zbadano dwukrotnie: w fazie lutealnej i folikularnej. Stężenie progesteronu w ślinie zmierzono za pomocą testu immunoenzymatycznego (ELISA). Podczas obu sesji zaprezentowano ten sam zestaw stu dwudziestu zdjęć należących do sześciu kategorii emocjonalnych: dzieci, wysoka kalorii żywności, żywność o niskiej kaloryczności, zagrożenie, obiekty obrzydliwe i sceny erotyczne. Zdjęcia podzielono na obszary kluczowe dla kategorii (np. postać agresora w przypadku zagrożenia) i tło. Zdjęcia wyświetlane były przez 5 sekund. W tym czasie rejestrowano ruchy oczu. Liczbę fiksacji padających w rejon kluczowy porównano między dwiema fazami cyklu menstruacyjnego.Średnia liczba fiksacji przed trafieniem w obszar zainteresowania była mniejsza fazie lutealnej (1,83) w porównaniu do fazy folikularnej (2,02); t(1,19)=27, p=.014. W fazie lutealnej pierwsza fiksacja padała częściej w kluczowe rejony zdjęć kategorii dzieci, t(19) = 2,4, p = .026) oraz zagrożenie; t(19) = 3,0, p = .007) w porównaniu do fazy folikularnej. Tendencja ta utrzymywała się w czasie w przypadku zagrożenia; t (19) = 2,2, p = .042. Czas przejścia fiksacji z obszarów wstrętnych był istotnie krótszy w fazie lutealnej w porównaniu do fazy folikularnej; t(19) = 2,18, p = .042.Faza cyklu miesiączkowego moduluje automatyczne przechwytywanie uwagi, wpływając na prawdopodobieństwo trafienia pierwszej fiksacji w kluczowe elementy znaczących obiektów. W fazie lutealnej kobieta może być w ciąży, co pociąga za sobą zwiększenie zaangażowanie uwagi w percepcję dzieci i ułatwia wykrywanie zagrożeń. Tendencję do unikania ryzyka odzwierciedla również utrzymywanie uwagi przez bodźce zagrażające.

Variations in hormone levels across the menstrual cycle affect women's mood, cognition and behavior. Particularly, during the pre-ovulatory (follicular) phase women are more sensitive to reproductively-relevant stimuli, while in the post-ovulatory (luteal) phase they are sensitive to stimuli related to risk of pregnancy termination. The engagement of attention by evolutionary-relevant stimuli measured using eye-tracking should reflect changes in this sensitivity.Female participants (N=20) were tested twice, first in the luteal and then in the follicular phase, or vice-versa. Saliva levels of progesterone were analysed using enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA). During both experimental sessions the same set of one hundred and twenty images from six evolutionary-relevant categories were presented: Children, High-calorie food, Low-calorie food, Threat, Disgusting objects, and Erotic scenes. Images were segmented to key region (e.g., figure of an aggressor in case of Threat) and background. Eye movements were recorded during 5-second presentation of each image. Number of fixations in the key region were compared in the two menstrual phases.The number of fixations prior to the first fixation within the key regions averaged for all categories was smaller in the luteal phase (1,83) comparing to follicular phase (2,02), t(1,19)=27, p=.014. In the luteal phase first fixation fell more often in the key regions of Children (t(19) = 2.4, p = .026) and Threat images (t(19) = 3.0, p = .007) than in the follicular phase. This tendency was sustained during following fixations in case of Threat; t(19) = 2.2, p=.042. First-pass duration of fixations in the regions of Disgusting objects showed a significant difference between follicular and luteal phase: t(19)=2.18 , p=.042.Phase of the menstrual cycle influenced automatic and rapid capture of attention, as it modulated chance of the first fixation being drawn towards meaningful objects. In the luteal phase woman might be pregnant, which may cause enhanced attending to children and facilitation of detecting danger. The tendency to avoid risk is also reflected by sustained attention towards threatening objects.