Genealogiczne pokrewieństwo dziewiętnastowiecznego dandyzmu i współczesnego kampu stanowi jedną z nici tworzących niekwestionowaną obecnie więź łączącą doświadczenie modernizmu i postmodernizmu. Na przecięciu obu zjawisk kulturowych sytuuje się postać Oskara Wilde'a, pisarza, który stał się jednym z patronów zachodniej rewolucji seksualnej z przełomu lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku. Jeszcze zanim aktywiści reprezentujący interesy mniejszości seksualnych w pełni ujawnili swój polityczny potencjał, Susan Sontag opublikowała Notatki o kampie, które zadedykowała Wilde'owi. Autorka zainicjowała dyskusje o estetyce wywiedzionej z gejowskich subkultur klubowych, łącząc ją z jednej strony, z modernistycznym estetyzmem, z drugiej, ze współczesną kulturą popularną.Celem niniejszej pracy jest prześledzenie historycznych zależności, które doprowadziły do powiązania elitarnego ruchu „estetów” z kapitalistyczna kulturą masową i środowiskami homoseksualnymi oraz roli, jaką w tym kontekście przyznano Wilde'owi. W moich rozważaniach kluczową role odegrały ustalenia badaczy związanych ze studiami queer. W połowie lat 90. Moe Meyer, autor pracy zbiorowej The Politics and Poetics of Camp przedefiniował kamp zgodnie z metodologicznymi postulatami konstrukcjonizmu i wnikliwie zanalizował teksty Wilde'a, uwzględniając ich znaczenie w procesach sądowych pisarza. Zestawiając koncepcje kampu zaproponowane przez Sontag i przez Meyera, odczytuje utwory pisarza, dowodząc, że jego poglądy bliższe są tradycji kampu ufundowanej na teorii queer. W pierwszej kolejności omawiam teksty o sztuce opublikowane w zbiorze Intentions: Zanik kłamstwa. Dialog (The Decay Of Lying – An Observation) i Prawda masek. Parę uwag o złudzeniu (The Truth of Masks - A Note On Illusion) oraz esej polityczny pt. Dusza człowieka w epoce socyalizmu (The Soul of Man under Socialism). Następnie wskazuję, w jaki sposób Wilde realizuje własne postulaty estetyczne w powieści Portret Doriana Graya. Analizując teksty Wilde’a, staram się uwzględnić francuski rodowód estetycznych tendencji, które ukształtowały dekadencką odmianę dandyzmu, dlatego za kontekst wprowadzający do interpretacji Portretu Doriana Graya przyjęłam Na wspak (À rebours) Jorisa-Karla Huysmansa, natomiast eseje o sztuce odnoszę do szkicu Charlesa Baudelaire’a z Malarza życia nowoczesnego (Le Peintre de la vie moderne).W ramach podsumowania, interpretuję film Idol (Velvet Goldmine) w reżyserii Todda Haynesa, który stanowi swoistą trawestację Portretu Doriana Graya. Film ten doskonale ilustruje zamysł reanimacji idei dandyzmu w dobie popkultury.
The correlation between 19th century dandyism and contemporary camp is part of the historical relation between modernism and postmodernism. Oscar Wilde, the author, who became one of the patrons of the western sexual revolution, is situated on the border of both cultural formationsBefore activists representing the interests of sexual minorities fully disclosed their political potential, Susan Sontag had published Notes on camp, an essay dedicated to Wilde. Sontag initiated the discussion about the aesthetics of gay subcultures, combining it on one hand, with the modern aesthetic movement, on the other, with contemporary pop culture. The aim of this study is to consider the meaning of Oscar Wilde in the context of historical conditions, which led to relating exclusive modern aestheticism with capitalistic mass culture and homosexual communities. In my analysis, I highlight the significance of the establishings of researchers associated with queer studies. In the mid-1990s Moe Meyer, the author of the collective work The Politics and Poetics of Camp, redefined camp according to the methodological demands of constructionism and carefully analyzed Wilde’s works, taking into account their importance in the writer's trials. Comparing concepts presented by Sontag and Meyer, I interpret Wilde's works arguing, that his notions are related to the tradition of queer camp. I start with discussing texts on art published in Intentions: The Decay Of Lying - An Observation, The Truth of Masks - A Note On Illusion and a political essay The Soul of Man under Socialism. Afterwards, I indicate how the author conceptualizes his own aesthetic postulates in the novel entitled The Picture of Dorian Gray. While analyzing Wilde's works, I take into consideration the French origins of decadent dandyism, therefore the interpretation of The Picture of Dorian Gray is preceded by reference to Against The Grain ( À rebours) by Joris-Karl Huysmans, and the essays about art correspond with Charles Baudelaire's sketch entitled The Painter of Modern Life (Le Peintre de la vie moderne). In conclusion, I interpret Velvet Goldmine, a film directed by Todd Haynes, as a kind of travesty of The Picture of Dorian Gray. Haynes's work illustrates the concept of resuscitating the idea of dandyism in the era of pop culture.
