Tworzenie tożsamości ukraińskiej we współczesnej baśni: Bajka o Majdanie (Казка про Майдан)

The thesis shows different roles of the “Tale of Maidan”, that are helpful in the process of upbringing a child, but it also draws attention to the innovative elements used in the tale. Christine Lukashchuk’s book has a lot of features that attracts a young reader – roundness in the illustrations, the gradual creation of the world inside the child’s head or referring to traditions and customs known by the young reader. What is also interesting, the Ukraine is pictured as a welfare country with a great territory and always united, and it was only in a temporary danger due to the dishonest ruler. The bad times has gone, and thankfully to the solidarity and strong faith of the protesters, false ruler became frightened of God’s punishment and has run away from his palace. It is puzzling that there is no new ruler – the whole story told in the tale seems to suggest that one should not trust governing body for a power should be in people’s hands. What should lead – according to the tale – and what gives people the victory is faith in God, affiliation to the Orthodox Church. This “Orthodox anarchy” is something unusual, but furthermore it restricts the number of recipients of this book. Although there is a lot of universal elements, the Orthodox faith held up as a model might scare people of a different faith and atheists. On the other hand for a lot of readers, the Orthodox referring present in the tale might be only an element of the Ukrainian culture, that cannot be erased from.

Niniejsza praca pokazuje różne role Bajki, pomocne w procesie wychowywania dziecka, ale też zwraca uwagę na nowatorskie elementy zastosowane w baśni. Książka Chrystyny Łukaszczuk ma w sobie wiele cech, które przyciągają młodego czytelnika – okrągłość w ilustracjach, stopniowe tworzenie świata w głowie dziecka czy nawiązywanie do znanych mu tradycji i zwyczajów. Ciekawe jest, że Ukraina ukazana jest jako zawsze zjednoczone państwo dobrobytu, o wielkim terytorium, która była tylko tymczasowo w niebezpieczeństwie ze względu na nieuczciwego władcę. Ten zły czas jednak przeminął, a dzięki solidarności i silnej wierze protestujących, fałszywy władca wystraszył się bożej kary i uciekł ze swojego pałacu. Zastanawia jednak brak nowego władcy – cała historia ukazana w Bajce zdaje się sugerować, że nie należy ufać rządzącym, bo władza powinna być w rękach obywateli. Tym, co powinno – według baśni – nimi kierować i co daje im zwycięstwo, jest wiara w Boga, przynależność do Kościoła wschodniego. Taki „prawosławny anarchizm” jest czymś dotąd raczej nie spotykanym, ale też zawęża liczbę obiorców tej baśni. O ile jest w niej wiele uniwersalnych elementów, to jednak stawianie prawosławnego wyznania za wzór, może odstraszyć ludzi innej wiary, jak i niewierzących. Z drugiej strony, dla niejednego czytelnika zawarte w Bajce prawosławie może być tylko elementem kultury Ukrainy, którego nie da się z niej wykreślić.