Trenowanie sztuk walki a dyspozycje indywidualne młodzieży- badania paralongitudinale

AbstractThe aim of the study was to investigate individual predispositions among the boys practising martial arts. Three kinds of martial arts were introduced to this end: Taekwon-do Aikido and Muay Tai.Next the elementary groups have been compared with the advanced ones. It was predicted that the choice of a particular kind of martial arts determines individual predispositions inherent in its training. Research questions and hypotheses were formulated on the basis of psychological theories concerning select personality traits and physical activity as well as the theoretical knowledge of the researched martial arts. The investigation was focused on aggression, self-control and self-esteem, thus aiming to check whether the training of martial arts results in the changes in these areas. There were 120 boys examined, all of whom trained specific martial arts at an elementary and advanced level. The applied testing methods are as follows: the Emotional Control Questionnaire by Jerzy Brzeziński, Rosenberg Self-Esteem Scale, the ‘Moods and Temper’ Questionnaire by Arnold H. Buss and Ann Durkee and the original survey concerning martial arts. The presented results showed a significant difference in the degree of aggressiveness. Regardless of the kind of the martial art which was trained, the decrease in aggressive behaviour has been observed in the advanced groups in comparison with the elementary groups. The training of martial arts also results in a change in self-esteem. The boys who train Taekwon-do at the advanced level have got a higher self-esteem in comparison with the elementary group. An inverse relationship has been observed in the boys training Muay Thai. The boys from the elementary group declare a higher level of self-esteem than the ones who train Muay Thai at the advanced level. The only exception are the novices in Aikido, in whom no significant changes in self-esteem have been observed, regardless of the level of advancement. In adddition, the study has found the increase in the level of self-control proportional to the advancement level. Those training such martial arts as Aikido, Taekwon-do or Muay Thai over an extensive period of time present a higher level of self-control in comparison with the elementary groups.

Streszczenie Celem pracy było zbadanie dyspozycji indywidualnych chłopców, trenujących sztuki walki. W tym celu wybrano trzy rodzaje sztuk walki: Taekwon-do, Aikido i Muay Thai, a następnie porównano grupy podstawowe z zaawansowanymi. Przewidywano, że wybór określonej sztuki walki modyfikuje dyspozycje indywidualne, jakie niesie ze sobą ich trenowanie. Pytanie badawcze oraz hipotezy zostały postawione na podstawie psychologicznych teorii: wybranych cech osobowości, rozwoju chłopców w wieku szkolnym, wiedzy na temat aktywności fizycznej oraz wiedzy o sztukach walki. W badaniu skoncentrowano się na agresji, samokontroli oraz samoocenie, chcąc sprawdzić, czy konsekwencją trenowania sztuk walki są zmiany w tych obszarach. W badaniu wzięło udział 120 chłopców, trenujących określone sztuki walki na poziomie podstawowym oraz zaawansowanym. Zastosowane metody badawcze to: Kwestionariusz Kontroli Emocjonalnej, autorstwa Jerzego Brzezińskiego, Skala Samooceny Rosenberga, Kwestionariusz Nastroje i Humory Arnolda H. Bussa i Ann Durke oraz autorska ankieta dotycząca sztuk walki. Przedstawione wyniki wykazały istotną różnicę w stopniu agresywności. Bez względu na rodzaj trenowanej sztuki walki, w grupach zaawansowanych zaobserwowano spadek zachowań agresywnych w porównaniu do grup początkujących. Konsekwencją trenowania sztuk walki jest również zmiana w zakresie samooceny. Chłopcy trenujący Taekwon-do na poziomie zaawansowanym mają wyższą samoocenę w porównaniu z grupą początkującą. Odwrotną zależność zaobserwowano u trenujących Muay Thai. Wyższy poziom samooceny deklarują chłopcy z grupy początkującej niż osoby, które trenują Muai Thai na poziomie zaawansowanym. Wyjątek stanowią adepci Aikido, u których nie zauważono istotnych zmian w zakresie samooceny, bez względu na stopień zaawansowania. Dodatkowo, badanie wykazało wzrost poziomu samokontroli, wraz ze stopniem zaawansowania. Osoby trenujące przez dłuższy czas takie sztuki walki jak: Aikido, Taekwon-do czy Muai Thai prezentują wyższy poziom samokontroli w porównaniu z grupami początkującymi.