Wpływ gospodarki wodno-ściekowej na profil hydrochemiczny wody Jawornickiego Potoku

Celem niniejszej pracy było określenie wpływu gospodarki wodno-ściekowej na profil hydrochemiczny wody Jawornickiego Potoku. Badania przeprowadzono w miejscowościach: Jawornik i Niebylec położonych w województwie podkarpackim. Podczas badań terenowych zmierzono : temperaturę, stężenie tlenu, przewodność elektrolityczną właściwą i odczyn pH oraz pobrano (n=24) próbki do dalszych badań. Równocześnie wykonano kartowanie hydrobiologiczne. W Laboratorium Hydrologiczno-Chemicznym Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie ponownie wykonano pomiary przewodności elektrolitycznej właściwej i odczynu wody za pomocą miernika 855 Robotic Titrosampler. Wykonano tez analizę struktury składu chemicznego metodą chromatografii jonowej w systemie DIONEX ICS-2000. Oznaczono jony główne: Ca2+, Mg2+, Na+, K+, HCO3-, SO42-, Cl-, związki biogenne: NH4+, PO43-, NO3- a także mikroelementy: Li+, Br-, F-Na podstawie wyników przeprowadzono charakterystykę składu chemicznego i podział na typy hydrochemiczne. Według RMŚ z dnia 22 października 2014 roku. stwierdzono, że sześć wód należy do wód o najlepszej jakości (I klasa czystości), siedem do II klasy, a pozostałe są złej jakości. Największe przekroczenia wystąpiły w zakresie fosforanów i azotu azotanowego. Otrzymane wyniki potwierdziły podział zlewni Jawornickiego Potoku na część seminaturalną i antropogeniczną. Duże różnice w stężeniach związków biogennych między tymi częściami zlewni wykazują wpływ nieuregulowanej gospodarki wodno-ściekowej na podłużny profil hydrochemiczny Jawornickiego Potoku.

The aim of this study was to investigate the influence of water and sewage menagment for the longitudinal hydrochemical profile of Jawornicki Potok. The study were made in the villages: Jawornik and Niebylec located in province of Podkarpacie. During the field work were measured: temperature, concentration of oxygen, and an electrolytic conductivity and pH , and were taken (n = 24) samples for further testing. At the same time were made hydrobiological mapping. In The Laboratory of Hydrology and Chemistry IGiGP UJ in Krakow again was measured electrolytic conductivity and pH of water through the meter 855 Robotic Titrosampler. Were performed the analysis of the structure of the chemical composition by the ion chromatography method DIONEX ICS-2000.Were marked main ions : Ca2+, Mg2+, Na+, K+, HCO3-, SO42-, Cl-, biogenic compounds: : NH4+, PO43-, NO3-- and microelements Li+, Br-, F-Based on the test result were made, a characterization of the chemical composition and were distributed into the hydrochemical types. According to RMŚ of 22 October 2014. were found that six water belongs to water of the best quality (purity class I), seven to the second class, and the rest have poor quality. The biggest exceeded were occurred in the area of phosphates and nitrate nitrogen. The results were confirmed the division catchment Jawornicki Potok into part semi-natural and anthropogenic. Large differences into the concentrations of nutrients between this parts demonstrate the impact of unregulated water and sewage menagement on the longitudinal hydrochemical profile of Jawornicki Potok.