Stany nadzwyczajne według uregulowań Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.

Przedstawiona praca stanowi analizę i omówienie instytucji stanów nadzwyczajnych w świetle uregulowań Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Jako główną tezę niniejszego opracowania przyjęto, że regulacje Konstytucji RP odnoszące się do stanów nadzwyczajnych nie podważają zasady demokratycznego państwa prawnego. W celu przeprowadzenia dowodu potwierdzającego słuszność tej tezy, dokonano analizy konstytucyjnych regulacji traktujących o stanach nadzwyczajnych z punktu widzenia ich kategorii, a w ramach poszczególnych kategorii – pod względem przesłanek uzasadniających wprowadzenie stanu nadzwyczajnego, trybu jego wprowadzenia, kontroli decyzji o wprowadzeniu stanu nadzwyczajnego, zasięgu terytorialnego i czasu trwania stanu nadzwyczajnego, a także trybu jego zakończenia. Praca składa się z czterech rozdziałów. Rozdział pierwszy zawiera wyjaśnienie pojęcia i istoty stanu nadzwyczajnego jako instytucji konstytucyjnej. Przedstawia także elementy konstrukcyjne stanu nadzwyczajnego. Rozdział drugi stanowi omówienie zasad ogólnych stanów nadzwyczajnych, zawartych w art. 228 konstytucji. Rozdział trzeci poświęcony został poszczególnym stanom nadzwyczajnym tj. stanowi wojennemu, stanowi wyjątkowemu i stanowi klęski żywiołowej. Ponadto, w rozdziale tym scharakteryzowano również instytucję rozporządzeń z mocą ustawy wydawanych w czasie stanu wojennego. Rozdział czwarty mówi o konsekwencjach wprowadzenia stanów nadzwyczajnych w dziedzinie ograniczeń wolności i praw jednostki oraz zasadach działania organów władzy publicznej. Myśl przewodnią niniejszej pracy stanowiła przede wszystkim analiza i interpretacja przepisów konstytucji. W związku z tym odwołania do ustawowej regulacji stanów nadzwyczajnych są w znacznej mierze ograniczone. Wyjątek w tej kwestii stanowi rozdział czwarty, w którym przedstawione zostały ustawowe regulacje w dziedzinie ograniczeń wolności i praw jednostki oraz zasady działania organów władzy publicznej. W pracy jako podstawową metodę badawczą przyjęto metodę dogmatyczno-prawną.

The presented work is the exploration and discussion of the institutions of the state of emergency in the light of the provisions of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997. The main point of this thesis assumes that the regulations of the Polish Constitution relating to the state of emergency does not undermine the democratic rule of law. In order to carry out the analysis of the validity of this theory; the examination of the constitutional regulations which deal with the state of emergency from the point of view of its category, and within each category - in terms of the conditions for the declaration of the state of emergency, the mode of its implementation, the control of the decision to declare the state of emergency, territorial range and the duration of the emergency and the mode of its completion. The work consists of four chapters. The first chapter contains an explanation of the concept and the essence of the state of emergency as a constitutional institution. It also shows the structural elements of the state of emergency. The second chapter is a discussion of the general principles of the state of emergency, contained in article 228 of the Constitution. The third chapter explores an individual state of emergency: the martial law, the emergency rule and a state of natural disaster. In addition, this chapter also describes the institution of the Decree Law issued during the martial law. The fourth chapter explains the consequences of the introduction of the state of emergency in terms of restrictions on freedom and individual rights and principles of activities of the public authorities. The keypoint of this work is above all the analysis and interpretation of the provisions of the Constitution. Therefore, references to statutory regulation of the state of emergency are considerably reduced. The exception, in this respect, is chapter four which presents legal regulations in the field of restrictions on freedom and individual rights and principles of operation of public authorities. As a primary method of research the dogmatic-legal method is adopted.