This work has been devoted to the socio-political issues described by Susan Sontag, John Steinbeck and Ken Kesey. They were American writers, writing in the twentieth century in the United States. Their rich publishing legacy has given an opportunity to examine issues related to the racial, ideological, or sex exclusion from society. These problems have not become obsolete for decades and constantly generate new discussions. The aim of the work is, among other things, to show how problems contemporary to the authors, which are still valid today, are viewed by the three American writers from various backgrounds. The United States, as a center of democratic thought, give almost unlimited opportunity to express opinions on the ideals of freedom of speech. The authors are not afraid to contain their sincere yet radical thoughts, thus demonstrating the existing discords in the society. They decided to create on behalf of discriminated or those excluded from the society. The role of literature is to look for the truth, which is the answer to basic philosophical questions. An author is aware of the importance of the issues, which she or he touches and the role, to which, by reference to the issues, she or he rises. By writing about the problems of discriminated groups, the writer automatically becomes their protector. This paper aims to underline how Sontag, Steinbeck and Kesey referred to contemporary issues and what was their viewpoint. All three of them merged different points of view into one concept. They focused, in a more or less direct way, on the idea of isolation, lack of acceptance and domination of strong over the weak ones. They discuss the subject of discrimination and misunderstanding but also strong human bonds and serious diseases. It is the literature that is more familiar with the baggage of human experience and emotions than philosophy, which has not worked all those issues like literature. The achievements of the three title authors are equally significant to the social problems that characterize the modern world. They undertook writing on behalf of the discriminated groups, working in the service of ideas and raising the awareness of readers on inequality and divisions in the society.
Niniejsza praca została poświęcona problemom społeczno–politycznym poruszanym w twórczości literackiej Susan Sontag, Johna Steinbecka i Kena Keseya. Byli to amerykańscy pisarze tworzący w XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Ich bogata spuścizna wydawnicza dała okazję do przeanalizowania problematyki związanej z wykluczeniem grup rasowych, ideowych, bądź płciowych ze społeczeństwa. Jest to zagadnienie, które przez dekady nie straciło na aktualności i stale generuje związane z nim dyskusje. Celem pracy jest między innymi pokazanie, jak na problemy współczesne autorom, które są aktualne również dziś, zapatruje się troje amerykańskich pisarzy z różnych środowisk. Stany Zjednoczone, jako ośrodek myśli demokratycznej, dają możliwość nieograniczonej wręcz sposobności wyrażania swej opinii w myśl idei wolności słowa. Omawiani autorzy na kartach swoich utworów nie boją się zawierać myśli szczerych, a zarazem radykalnych, unaoczniając w ten sposób istniejące w społeczeństwie dysonanse. Podjęli się oni twórczości w imieniu grup dyskryminowanych lub wykluczonych ze społeczeństwa. Rola literatury polega bowiem na poszukiwaniu prawdy, czyli odpowiedzi na podstawowe pytania filozoficzne. Autor jest świadom wagi zagadnień, jakich dotyka, oraz roli, do której poprzez odniesienie się do danej problematyki, urasta. Pisząc więc o problemach grup dyskryminowanych lub wykluczanych, staje się automatycznie ich obrońcą. Niniejsza praca traktuje między innymi o tym, jak Sontag, Steinbeck i Kesey odnosili się do współczesnych im kwestii oraz jakie zajmowali w nich stanowisko. W swojej twórczości scalają oni bowiem trzy różne koncepcje, które mają jednakowoż wiele punktów wspólnych. Skupili się, w mniej lub bardziej bezpośredni sposób, na idei izolacji, braku akceptacji, dominacji silniejszych nad słabszymi. Poruszają tematykę dyskryminacji i niezrozumienia, ale i silnych więzi oraz choroby. To literatura jest bardziej obyta z ludzkim bagażem doświadczeń i emocji, filozofia nie przepracowała ludzkiego doświadczenia tak, jak zrobiła to literatura, jest bowiem materią „suchą”, niejako nieczułą na drugiego człowieka i nieumotywowaną jego własnymi przeżyciami. Dorobek trójki tytułowych pisarzy odnosił się w sposób równie znaczący do problemów natury społecznej, charakteryzujących współczesny świat. Wszyscy oni podjęli się twórczości w imieniu grup dyskryminowanych, pisząc w służbie idei i uwrażliwieniu odbiorców na nierówności i podziały w społeczeństwie.
