Autokreacje Juliusza Słowackiego w listach do matki (1830 - 1843)

Tematem pracy są autokreacje Juliusza Słowackiego w listach do matki z lat 1830 - 1843, ich rodzaje, charakter, sposoby przejawiania się w języku korespondencji, źródła i inspiracje. Praca podejmuje zagadnienie specyfiki korespondencji Słowackiego do matki (pojmowanej tu jako autobiograficzny dokument osobisty) na tle romantycznej teorii epistolografii, ze szczególnym uwzględnieniem poligatunkowości (bliskie związki z powieścią autobiograficzną, pamiętnikiem, dziennikiem, dziennikiem podróży etc., a także małymi formami literackimi) listów oraz ich cech charakterystycznych, takich jak: raptularzowość, gawędowość i "momentalność". Istotnym problemem pracy jest również ukazanie matki poety jako "współautorki" listów do niej samej, a co za tym idzie, zbadanie jej charakteru i wspólnoty wyobraźni jej i syna. Główny wątek rozważań oscyluje wokół trzech autokreacji: sentymentalnego "czułego syna", bajronicznego poety - dandysa oraz sentymentalno - bajronicznego patrioty - emigranta. Każda z przedstawionych tu autokreacji posiada także różne warianty, nie jest jednolita, lecz złożona. Punktem wyjścia dla kolejnych, tworzonych przez poetę listów jest codzienne doświadczenie osobiste, przepuszczone przez filtr poetyckiej wyobraźni oraz poddane estetyzacji. Listy do matki sytuują się na pograniczu literatury użytkowej oraz pięknej, z wyraźnym ciążeniem w stronę tej drugiej. Na końcu rozważań przedstawiona została próba oceny intencjonalności autokreacji poety i tworzenia przez niego swoistej artystycznej autolegendy.

The topic of this work are auto-creations of Juliusz Słowacki in his letters to his mother in years 1830 – 1843, regarding their types, features, how they show themselves in language of correspondence and also their inspirations. This work deals with problem of Słowackis correspondence to his mother (understood as autobiographical document) on the background of romantic theory of epistolography, regarding use of many different types of epic by the author in his letters and their characteristic properties. Important part of presented work is also showing Słowackis mother as “coauthor” of letters written to herself and what’s important, investigating her personality and bond linking imagination of herself and her son’s. Main topic of analysis stays within three auto-creations: sentimental “tender” son, baironic poet-dandys, and sentimental-baironic patriot-emigrant. Every presented auto-creation may be described with different variants. The starting point for every letter written by Słowacki is everyday personal experience processed with poetic imagination. Letters to mother may be described as placed between usable literature and belles-lettres, with strong shift towards later. In the end attempt of evaluation of intentionality of auto-creation and creation of artistic legend by the author was made.