Specyfika grup samopomocowych osób z doświadczeniem kryzysu zdrowia psychicznego jako nowego fenomenu życia społecznego w Polsce. Perspektywy rozwoju ruchu użytkowników psychiatrii

Rozprawa skoncentrowana jest na problematyce zdrowia psychicznego i jego zaburzeń, aktywności podejmowanych przez użytkowników systemu psychiatrii i wsparcia, postulatu dokonania reformy oddziaływań tak, by podążać drogą ku psychiatrii środowiskowej, zbliżonej do pacjenta a nie izolującej go. Pracę niniejszą tworzą oparte na bogatej literaturze przedmiotu rozważania dotyczące grupy społecznej rozpatrywanej w kategoriach mikrosocjologicznych, ruchów społecznych ujmowanych jako bardziej złożona forma społecznego aktywizmu, specyfiki inicjatyw samopomocowych na tle innych oddolnych działań obywateli. Istotne miejsce zajmuje charakterystyka polskiego systemu opieki psychiatrycznej dokonana poprzez przywołanie dostępnych form pomocy oraz modelowych i rzeczywistych rozwiązań systemowych. System polski scharakteryzować można jako oferujący szereg zróżnicowanych oddziaływań i świadczeń – w dużej mierze są to jednakże formy zinstytucjonalizowane, których działania ukierunkowane są przede wszystkim na leczenie choroby psychicznej, a nie na proces zdrowienia. Analiza samopomocy jako fenomenu stosunkowo nowego, związana jest z koniecznością podjęcia rozważań nad jej miejscem w szerszym – istniejącym już – systemie pomocowym oraz próbą określenia perspektyw rozwoju ruchu użytkowników psychiatrii, postrzeganego już nie jako szereg niezależnych inicjatyw (byłych)pacjentów, ale jako wspólną manifestację osób z doświadczeniem. Prowadzone rozważania oparte zostały na licznych pozycjach bibliograficznych oraz na przeprowadzonych na potrzeby rozprawy badaniach empirycznych, których celem zasadniczym było poznanie specyfiki obszaru samopomocy osób z doświadczeniem kryzysu zdrowia psychicznego z perspektywy samych beneficjentów.

The master's thesis is focused on the issues of mental health and its disorders, the activities undertaken by users of psychiatry system, the demand to carry out reform of the psychiatry system to make it more close to the patient rather than isolating him/her. The reflections of this master's thesis are based on the literature which concerns the social group considered as micro-sociological category, the social movement recognized as a more complex form of the social activism, the peculiarity of the self-help initiatives against a background of the other activities of citizens. One of the most important issue is the profile of the Polish psychiatric care system. It was made by indicating the available forms of aid as well as model and real system solutions. It can be characterized as offering the diversified range of impacts and benefits. They are chiefly the institutions whose activities are primarily focused on the treatment of mental illness, and not on the healing process. The analysis of the self-help as a relatively new phenomenon is connected with the need to take the reflections of its place in the wider aid system and attempt at determining the prospects for the development of the psychiatry users movement. This movement should be understood not as a number of the independent initiatives of (former)patients, but as a common manifestation of people with experience. The reflections of this master's thesis are based on numerous books and the research whose primary purpose was to find out the characteristics of the area of self-help made by people with experience of mental health crisis, from the perspective of the beneficiaries themselves.