The Empress Irene (780-802)- her position in historical and numismatic sources.

This Master’s Thesis is an analysis of the rule of The Irene of Athens, who was the first female emperor in The Byzantine Empire. It’s testing mostly coins issues from 780 to 802, insignias and others symbols of powers, using by her, during her lordship. The main task of thesis is to explain which of symbols she actually used, why she did it and in what situation. Observation was based on chronicles of Theophanec the Confessor, Kedrenos, and others. Furthermore to anatomize the symbols of lordship I used De Cerimonis writing by Konstantin the VII mosaics and coins issues. The Empress was undeniably the most powerful woman of her time, which at the imperial court served a number of roles. Determination of the actual position is very difficult, given the fact that the legal prerogatives of byzantine empresses never have been determined. At the same time it kept a few sources that directly concern the Empress. Therefore, the perception of its form has changed over the centuries.

Niniejsza praca stanowi obserwację działań cesarzowej Ireny, jako pierwszej kobiety samodzielnie sprawującej władzę w Cesarstwie Bizantyńskim, która wykorzystywała wszystkie dostępne jej środki legitymizujące jej pozycję. Analiza dotyczy przede wszystkim emisji monet z okresu 780-802, a także strojów i insygniów cesarskich, z których cesarzowa mogła korzystać w trakcie swojego panowania. Zadaniem pracy będzie wyjaśnienie tego, czym i jak posługiwała się cesarzowa, by usankcjonować sprawowanie przez siebie władzy w kolejnych etapach panowania oraz utrzymać zdobyty status. Obserwacja oparta została na źródłach pisanych, przede wszystkim na Kronice Theophanesa Wyznawcy, Breviarum Nikephora Patriarchy oraz Kronikach Zonorasa, Kedrenosa i Bar Haebreusa. Wykorzystane zostały również źródła prowenienicji zachodniej, takie jak Annales Regni Francorum, czy Liber Pontificalis. Do analizy symboli posłużyły mi przede wszystkim De Cerimonis Konstantyna VII, przedstawienia mozaikowe oraz emisję monet Konstantyna VI i Ireny. Cesarzowa była niezaprzeczalnie najpotężniejszą kobietą swoich czasów, która na cesarskim dworze pełniła kilka ról, począwszy od żony cesarza, przez pozycję cesarzowej matki oraz regentki, a na samodzielnej władzy skończywszy. Określenie jej faktycznej pozycji jest bardzo trudne, zważywszy na to iż prawnie prerogatywy w Bizancjum nigdy nie zostały określone. Równocześnie zachowało się niewiele źródeł które bezpośrednio dotyczyłyby cesarzowej. Dlatego postrzeganie jej postaci zmieniało się na przestrzeni wieków.