Gramatyka uniwersalna a kognitywna z perspektywy przekładoznawstwa

In today’s linguistics we witness a clash of two competing theories, namely generative andcognitive linguistics. These two strands differ a lot in a plethora of aspects. Needless tosay, the latter has grown up as an opposition to the first, though, it seems that the approachto the issue of language universals may be a common ground of these two approaches,what is emphasized in the work of Anna Wierzbicka and her search for semantic primes.The aim of this work is to analyze these different cognitive approaches to linguistics inrelation to grammar in general and to language universals in particular. The author hopesto prove the importance of these issues to many related branch of studies, i.e. interculturalcommunication and translation studies.

Możemy dzisiaj w językoznawstwie zaobserwować zderzenie się dwóch konkurencyjnychteorii: językoznawstwa generatywnego oraz kognitywnego. Te dwa stanowiska różnią sięmiędzy sobą w wielu aspektach. Językoznawstwo kognitywne rozwinęło się jako opozycjado językoznawstwa generatywnego. Wydaje się jednak, że tym, co łączy oba te nurty możebyć podejście do zagadnienia uniwersaliów językowych, co jest podkreślone w pracy AnnyWierzbickiej i jej poszukiwaniach elementarnych jednostek semantycznych. Celem tejpracy jest analiza tych trzech różnych teorii językoznawczych w odniesieniu do gramatykioraz do uniwersaliów językowych. Autorka niniejszej pracy ma nadzieję, że uda jej sięwykazać jak bardzo te zagadnienia są ważne dla innych dziedzin nauki takich jakkomunikacja międzykulturowa oraz przekładoznawstwo.