Styl poczucia humoru a osobowość i sposoby radzenia sobie ze stresem.

The purpose of this thesis was to demonstrate a connection between different styles of sense of humour, personality dimensions and ways of dealing with stress by an individual. The thesis begins with a comparison of the most vital definitions of humour and the related concepts. There is an excerpt included concerning the perception of humour since the ancient times up to the present day. Key theories on humour have been presented along with its types and functions. The next part of the thesis is devoted to the subject of stress. Concepts of stress and its impact on work objectives have been described along with the Lazarus’ and Folkman’s transactional model of stress and Seyle’s - who created the concept of stress - theory. This part of the thesis is concluded with a subsection on humour as a defence mechanism protecting an individual from stress. The next part of the thesis concerns personality. Various definitions of the concept have been presented, still, the chapter focuses mainly on personality dimensions developed through Costa’s and McCrae’s five factor model. A subsection concerning the connection of sense of humour and particular personality factors of the Big Five has also been concluded.The study has been conducted among 82 students aged 19 to 24. Respondents have been filling in a set of questionnaires: Humour Styles Questionnaire, COPE and NEO-FFI. The test results indicate that there is a connection between the adaptive and maladaptive humour styles, personality dimensions and ways of coping with stress. The adaptive or maladaptive humour style correlates positively or negatively with particular personality factors specified in the Big Five theory and with different methods of dealing with stress. The data from this study may provide an inspiration for further research on these phenomena.

Celem niniejszej pracy było wykazanie związku pomiędzy stylami poczucia humoru a wymiarami osobowości oraz sposobami radzenia sobie ze stresem jednostki. Praca rozpoczyna się od zestawienia najważniejszych definicji humoru oraz pojęć mu pokrewnych. Zawarty został fragment dotyczący tego, jak był postrzegany humor od czasów starożytnych aż do współczesności. Przedstawione zostały kluczowe teorie humoru, a także jego rodzaje i funkcje. Kolejna część pracy poświęcona jest tematyce stresu. Opisane zostały koncepcje stresu istotne dla celu pracy, a więc transakcyjna teoria Lazarusa i Folkman oraz teoria Selyego, który stworzył pojęcie stresu. Tę część pracy zamyka podrozdział o humorze postrzeganym jako mechanizm obronny, który chroni jednostkę przed stresem. Następny wątek pracy dotyczy osobowości. Przedstawione zostały różne definicje tego pojęcia, lecz rozdział skupia się przede wszystkim na wymiarach osobowości opracowanych w pięcioczynnikowym modelu osobowości stworzonym przez Costę i McCrae. Zawarty został również podrozdział dotyczący związku poczucia humoru z poszczególnymi czynnikami osobowości Wielkiej Piątki.Badania zostały przeprowadzone wśród 82 studentów, w wieku od 19 do 24 lat. Respondenci wypełniali zestaw kwestionariuszy: Kwestionariusz Stylów Humoru, COPE i NEO-FFI. Wyniki badania wskazują na występowanie związku adaptacyjnego i nieadaptacyjnego stylu poczucia humoru z wymiarami osobowości oraz ze sposobami radzenia sobie ze stresem. Adaptacyjny bądź nieadaptacyjny styl poczucia humoru koreluje dodatnio bądź ujemnie z poszczególnymi czynnikami osobowości wyszczególnionymi w teorii Wielkiej Piątki, a także z różnego rodzaju sposobami radzenia sobie ze stresem. Dane z badania stanowić mogą one inspirację do dalszych badań w obrębie tych zjawisk