Automatyczna wymiana informacji podatkowych w ustawodawstwie unijnym

The purpose of the paper is to present automatic exchange of tax-related fiscal information in the context of the EU legislation. Thesis is divided into three main chapters: 1) The need of fiscal transparency and information exchange between Member States; 2) Legal framework for exchange of information in the European Union and 3) Automatic exchange of tax-related fiscal information in the European Union. In the first section, it is focused on the causes of the progressive tax evasion in the EU – mainly tax competition and digitalization of business and initiatives taken already be the Member States separately. Further in this chapter, it describes the role of the Organization for Economic Cooperation and Development (OECD), especially one of its bodies – Global Forum on Transparency and Exchange of Information for Tax Purposes, working in the cooperation with the European Union in creating international standards on transparency and exchange of fiscal data (on request and automatic). Second chapter is dedicated to the general issues regarding to the functioning of the Single Market, its principles and the ways how law, and in particular – tax matters, can be harmonized within the European Union basing on the Treaty provisions and provides an introduction of the earliest legislation governing exchange of data. The last part of the thesis describes the framework for automatic exchange of fiscal information in the EU – the impact of the Foreign Account Tax Compliance Act (FATCA), through later amendments and finally presenting the latest legal developments on this field. Third chapter also describes how transferred data are protected within the European Union and what is the legal basis for tax-related information exchange not only between the Member States but also with third countries. Finally, an example of Poland is recalled as the illustration of the implementation of the EU law together with the practical issues which states must face in order to fulfill it.

Tematem pracy jest automatyczna wymiana informacji podatkowych w kontekście prawa Unii Europejskiej. Praca podzielona jest na trzy części: 1) Potrzeba przejrzystości finansowej oraz wymiany informacji pomiędzy Państwami Członkowskimi; 2) Ramy prawne wymiany informacji w Unii Europejskiej i 3) Automatyczna wymiana informacji podatkowych w Unii Europejskiej. Pierwszy rozdział skupiony jest wokół przyczyn postępującego procesu unikania opodatkowania w Unii – głównie ze względu na konkurencję podatkową pomiędzy Państwami Członkowskimi oraz digitalizację biznesu, a także przedstawia osobne działania poszczególnych państw w walce z przestępstwami skarbowymi. Następnie opisana jest rola Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), w szczególności jednego z jej organów – Światowego Forum Wymiany Informacji i Przejrzystości Podatkowej, pracującego wspólnie z Unią Europejską nad stworzeniem międzynarodowych standardów przejrzystości i wymiany informacji finansowych (na żądanie, spontanicznej i automatycznej). W drugiej części pracy znajdują się ogólne kwestie związane z funkcjonowaniem rynku wewnętrznego Unii - jego zasady oraz sposoby, jakimi prawo (a w szczególności kwestie podatkowe) mogą być harmonizowane wewnątrz Unii w oparciu o przepisy traktatowe oraz przedstawia najwcześniejsze akty regulujące te kwestie. Ostatnia część pracy wskazuje ramy prawne automatycznej wymiany informacji podatkowych – począwszy od wpływu amerykańskiej ustawy FATCA (Foreign Account Tax Compiance Act), poprzez najnowsze nowelizacje i projekty. Ten rozdział opisuje również jak przekazywane informacje są chronione wewnątrz Unii i jakie są podstawy prawne wymiany danych podatkowych pomiędzy Państwami Członkowskimi i krajami trzecimi. W ostatniej części pracy jako przykład kraju implementującego najnowsze ustawodawstwo unijne zostaje przywołana Polska wraz z przedstawieniem problemów praktycznych jakie napotyka przy transpozycji tych dyrektyw.