Analiza histologiczna wątroby myszy z mutacją w genie Atp7a - zwierzęcego modelu choroby Menkesa

Miedź jest jednym z mikroelementów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmów. U ssaków wątroba jest głównym organem odpowiedzialnym za regulację metabolizmu miedzi. Prawidłowy metabolizm miedzi jest kontrolowany przez szereg białek, a jednym z nich jest białko ATP7A/Atp7a. Gen kodujący białko ATP7A/Atp7a zarówno u ludzi jak i u mszy zlokalizowany jest na chromosomie X, a mutacje w obrębie tego genu prowadzą do zaburzenia metabolizmu miedzi. U ludzi mutacja w genie ATP7A prowadzi do nieuleczalnej choroby Menkesa, natomiast u myszy obserwuje się fenotyp mottled. Zarówno u ludzi jak i u myszy mutacja w obrębie genu ATP7a/Atp7a prowadzi do zaburzenia wchłaniania miedzi w jelicie cienkim. Podawanie związków miedzi z pominięciem bariery jelitowej przedłuża życie pacjentów oraz znosi letalne skutki mutacji u myszy. Obecne praca została wykonana w celu zbadania wpływu terapii chlorkiem miedzi (II) na strukturę wątroby 6-miesięcznych myszy o genotypie dzikim oraz samców mutantów mosaic będących w tym samym wieku. U osobników o genotypie dzikim traktowanym CuCl2 stwierdzono liczne zmiany patologiczne takie jak: stłuszczenie, kariomegalię hepatocytów oraz występowanie bardzo licznych komórek Browicza-Kupffera. Wątroby mutantów mosaic traktowanych roztworem CuCl2 odznaczały się prawidłową budową histologiczną. W nielicznych hepatocytach obserwowano kariomegalię. Jednakże u tych osobników występowała nadmierna ilość komórek Browicza-Kupffera. Otrzymane wyniki wskazują, że podawanie związków miedzi samcom mutantom nie powoduje uszkodzenia struktury wątroby.

Copper is one of microelements essential for normal growth and development of all living organism. In mammals liver is the main organ, which is responsible for regulation of copper metabolism in the whole body. Copper metabolism is regulate by the set of genes and proteins. ATP7A protein plays a key role in maintenance of copper homeostasis. Both in human and in mice ATP7A/Atp7a protein is coded by X-linked ATP7A/Atp7a gene. Mutation in Atp7a gene in humans lead to mortal Menkes disease and in mice resulted in mottled phenotype. Both in human and mice copper therapy reduced lethal effect of the mutation. This study was conducted in order to investigate the effects of copper (II) chloride treatment on histological structure of the livers of six month old mice of wild type and livers of six month old mosaic mutants. In the livers of copper treated wild genotype mice we found numerous pathological changes such as: steatosis, karyomegaly of hepatocytes and precense of abundant Browicz-Kupffer cells. Such abnormalities as steatosis was not found in the livers of the mosaic mutant mice, however only some hepatocytes we found large nuclei and also increased number of Browicz-Kupffer cells. Obtained results indicate that copper therapy do not disturb the liver structure of the mutants.