Model opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z zespołem metabolicznym według teorii Dorothy Orem

Introduction: Metabolic syndrome (MetS) is a clinic state, characterized by the coexistence offactors conducive to the development of cardiovascular diseases and diabetes type 2. Currently,there are many criteria which defines this syndrome. The main role in the onset of MetS isattributed to abdominal obesity and insulin resistance, however, it is not decided yet which oneis the main factor of this disease. Clinical process is focused on the treatment of all MetS factors.The essence of non-pharmacological treatment is a change of patient's old lifestyle. From otherside, pharmacological treatment should be introduced in people with high risk of developmentcardiovascular diseases, patients with diabetes type 2, people with atherosclerotic lesions or incase of people for who non-pharmacological treatment ended with failure.Goal: The main objective of this thesis is to develop a model of nursing care for a patient withmetabolic syndrome, based on Dorothy Orem's nursing theory.Materials and methods: Thesis has been written based on analysis of source literature.Results: In the thesis were described 10 nursing diagnoses related to patient problems withmetabolic syndrome on the basis of Dorothy Orem's theory. This model mainly aims on patienteducation about healthier lifestyle and preparing him for self-care in order to improve hisquality of life.Conclusions: Nowadays, observable is disturbing upward tendency of metabolic syndrome inthe society. There is a big need of early prevention MS, mainly focused on reduction ofoverweight, education about proper diet and physical activities. The main role of a nurse in thecare of a patient with MS are health education about lifestyle change, knowledge of risk factorsand education about self-care.

Wstęp: Zespół metaboliczny (ZM) to stan kliniczny charakteryzujący sięwspółwystępowaniem czynników sprzyjających powstawaniu chorób o podłożusercowo-naczyniowym oraz cukrzycy typu 2. Obecnie istnieje wiele kryteriów definiującychten zespół. Nadrzędną rolę w powstaniu ZM przypisuję się otyłości brzusznej orazinsulinooporności, nie ustalono jednak, który z nich stanowi główny czynnik wywoławczy ZM.Postępowanie kliniczne ukierunkowane jest na leczenie wszystkich składowych ZM. Istotąpostępowania niefarmakologicznego jest zmiana dotychczasowego stylu życia. Postępowaniefarmakologiczne powinno zostać wdrożone u osób z wysokim ryzykiem rozwoju chorób opodłożu sercowo-naczyniowym oraz cukrzycy typu 2, występującymi już zmianamimiażdżycowymi oraz u osób, u których zmiana stylu życia nie przyniosła oczekiwanegorezultatu.Cel: Celem pracy jest opracowanie modelu opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z zespołemmetabolicznym w oparciu o teorię pielęgnowania Dorothy Orem.Materiał i metody: Niniejsza praca została przygotowana na podstawie analizy literaturyprzedmiotu.Wyniki: W pracy wyróżniono 10 diagnoz pielęgniarskich dotyczących problemów pacjenta zzespołem metabolicznym na podstawie teorii Dorothy Orem. Model ten ukierunkowany jestprzede wszystkim na edukację pacjenta na temat stylu życia oraz przygotowanie go dosamoopieki i samopielęgnacji w celu poprawy jego jakości życia.Wnioski: Obserwowalna jest niepokojąca tendencja wzrostowa występowania zespołumetabolicznego w społeczeństwie. Niezbędna jest wczesna profilaktyka zespołumetabolicznego ukierunkowana na redukcję nadwagi, edukację na temat odpowiedniej diety iaktywności fizycznej. Głównym zadaniem pielęgniarki w opiece nad pacjentem z zespołemmetabolicznym jest edukacja zdrowotna w zakresie modyfikacji stylu życia, czynników ryzyka,samoopieki oraz samopielęgnacji.