Cukrzyca staje się coraz częstszą chorobą, zaliczaną do chorób cywilizacyjnych. Zarówno na świecie, jak i w Polsce podejmuje się szereg profilaktycznych działań w celu prewencji późnych powikłań tej choroby. Jednym z nich jest zalecanie aktywności fizycznej osobom chorującym na cukrzycę.W badaniach uczestniczyło łącznie 102 osób (62% kobiet) w wieku od 18 do 50 lat chorujących na cukrzycę typu 1, u których wdrożono leczenie osobistą pompom insulinową. Wszyscy są pacjentami poradni diabetologicznej przy Katedrze i Klinice Chorób Metabolicznych Collegium Medicum UJ w Krakowie.W podjętych badaniach dokonano oceny korelacji wyrównanie metabolicznego i poziomu aktywności fizycznej z parametrami gospodarki lipidowej (tj. TC, HDL, LDL, TG). Sprawdzono również rozkład wysiłku fizycznego u kobiet i mężczyzn. W celu oceny tych parametrów wykorzystano Międzynarodowy Kwestionariusz Aktywności Fizycznej (IPAQ) oraz wyniki badań laboratoryjnych wykonanych w Zakładzie Diagnostyki Laboratoryjnej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Dane zostały zinterpretowane za pomocą programu Statistica wersja 12.0. Za istotne statystycznie zostały uznane wyniki, których P<0,05.Badane osoby charakteryzuje się średnim wiekiem 26,1 lat, średnim czasem trwania cukrzycy 12,4 lat oraz średnim BMI 22,7 g/m2. Średni odsetek HbA1c wyniósł 7,3%, a średnia glikemia wyniosła 152,4 mg/dl. Natomiast parametry gospodarki lipidowej: TC – 4,4 mmol/dl , HDL –1,7 mmol/dl, LDL – 2,3 mmol/dl , TG – 0,8 mmol/dl. Większość pacjentów wykazuje prawidłowe stężenie TG, HDL, LDL i TG. 49% badanej populacji wykazuje dobre wyrównanie metaboliczne. Niższe średnie wyniki odsetka HbA1c oraz średnią glikemię wykazują kobiety.Wśród badanych, 71% deklaruje wysoką aktywność fizyczną. Wyniki ukazują zróżnicowanie poziomu aktywności fizycznej w czterech obszarach życia badanych pacjentów w zależności od ich płci. W zakresie pracy zawodowej i aktywności w czasie wolnym wyższe wyniki MET-min/tyd. osiągają mężczyźni. Kobiety prezentują wyższą aktywność w obszarze pracy domowej oraz aktywnego transportu. Badanie sugeruje istnienie dodatniej zależności między poziomem LDL a aktywnością fizyczną w obszarze 4 – w czasie wolnym oraz poziomem TG i aktywnością w obszarze 3 – podczas prac domowych i 4 (ankieta IPAQ). Niemniej jednak, wyniki dotyczące analizy aktywności fizycznej badanej populacji cechował duży zakres wartości minimalnej i maksymalnej oraz wysokie odchylenie standardowe co sugeruje aby traktować je z rezerwą (prawdopodobne zawyżanie deklarowanej aktywności fizycznej przez pacjentów). W regresji wielorakiej wykazano, że nieprawidłowe stężenie trójglicerydów i cholesterolu frakcji LDL przebadanych pacjentów wiązało się z wyższym średnim stężeniem glukozy we krwi mierzonym za pomocą glukometru co sugeruje konieczność przykładania większej uwagi pacjentów do samokontroli i świadomego modyfikowania leczenia aby tym samym zmniejszyć ryzyko miażdżycy w przyszłości. Uzyskane wyniki poszerzają wiedzę nt. korelacji wysiłku fizycznego i wyrównania metabolicznego z gospodarką lipidową u osób z cukrzycą typu 1 leczonych za pomocą osobistych pomp insulinowych. Jednak, aby uzyskać wiarygodne wnioski przyczynowo-skutkowe niezbędne jest przeprowadzenie dalszych badań w tym randomizowanych na większej grupie chorych z uwzględnieniem wad ankiety IPAQ.
Diabetes is becoming more frequent illness, ranked among diseases associated with the progress of civilization. Both in the world, and in Poland preventive action are made to the purpose of the prevention of late complications of this illness. The studies involved a total of 102 people (62% women) aged 18 to 50 years suffering from type 1 diabetes, in whom treatment by personal insulin pumps was implemented. All are patients of the diabetes clinic at the Department of Metabolic Diseases of the Collegium Medicum Jagiellonian University in Cracow. In the study an assessment of the correlation alignment of metabolic and physical activity levels of parameters of lipid metabolism (ie. TC, HDL, LDL, TG) was undertaken. Additionally the distribution of physical activity in women and men was evaluated. In order to examined these parameters the International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) and the results of laboratory tests carried out in the Department of Laboratory Diagnostics, University Hospital in Krakow were used. Data was interpreted using Statistica version 12.0. Statistically significant results were obtained, p <0.05. The populations studies were 26.1 years old, average duration of diabetes was 12.4 years and mean BMI 22.7 g / m2. The mean percentage of HbA1c was 7.3% and the mean glycaemia from glucometr was 152.4 mg / dl. On the other hand, the lipid profile: TC - 4.4 mmol / dl, HDL - 1.7 mmol / dl, LDL - 2.3 mmol / dl, TG - 0.8 mmol / dl. Most patients have normal TG, HDL, LDL and TG levels. 49% of the examined population showed good metabolic control. Lower mean HbA1c level and average blood glucose levels were shown in women. Among the patients, 71% declared high physical activity. The results showed the different levels of physical activity in the four areas of life of the patients studied, depending on their gender. In the field of work and leisure activities MET-min/week scores are higher for men. Women present higher activity in the area of homework and active transport. The research suggests the existence of a positive relationship between LDL cholesterol and physical activity in the area of 4 and TG levels and activity in the area of 3 and 4 (questionnaire IPAQ). Nevertheless, the results of the analysis of the physical activity were characterized by a large range of minimum and maximum values and a high standard deviation, this suggests overestimation of declared physical activity by patients. Multiple regression analysis showed that abnormal triglyceride and LDL cholesterol levels were associated with higher mean blood glucose levels measured by the blood glucose meter, suggesting that patients should use more self-control and deliberate therapy modification to reduce the risk of atherosclerosis in the future. The results obtained have broadened the knowledge of the effects of exercise and metabolic control on lipid management in individuals with type 1 diabetes treated with personal insulin pumps. However, to obtain reliable cause-and-effect conclusions it is necessary to conduct randomized trials in a larger group of patients taking into account the disadvantages of the IPAQ survey.
