W teatrze życia zakonnego. Filmowe portrety zakonnic

This master thesis is dedicated to nuns' portraiture in movies, in which there are presented different stages of plot theatricalness. By peculiar treatments, movie directors create a specific climate of convents and living surface of the nuns. The existence of heroins is constituted by religious vows of poverty, chastity, and obedience and it is signed by prayer and work, which is a characteristic for apostolate of the community. Discussed pictures show difficulties of consecrated people face in performing or faithfully following behind evangelical counsels. The theatrical convention is presented in every film, but in various shapes, and it makes possible to see the nun's life as symbolic acting on the scene. Freely accepted role with characteristic duties will be realized sincerely or it will uncover the obliqueness of characters, according to motivations of religious heroins. In any interpretation of film plots, alluding to culture theories, there have been used academic conception of Erving Goffman, Victor Turner and ideas connected with motive theatrum mundi.

Praca została poświęcona wizerunkom zakonnic w filmach, w których można dostrzec, na różnych płaszczyznach, teatralizację fabuły. Za pomocą filmowych środków wyrazu reżyserzy tworzą specyficzny klimat wokół klasztoru, przestrzeni życiowej zakonnic. Losy bohaterek są konstytuowane przez złożone śluby posłuszeństwa, czystości i ubóstwa oraz naznaczone modlitwą i pracą zgodną z apostolstwem zgromadzenia. Omawiane obrazy przedstawiają trudności konsekrowanych osób w wypełnianiu powierzonych im zadań czy w wiernym podążaniu za radami ewangelicznymi. Zastosowana konwencja teatralna, obecna w każdym filmie pod inną postacią, pozwala spojrzeć na życie zakonnicy jako symboliczne odegranie roli na scenie. W zależności od motywacji religijnej bohaterki, dobrowolnie przyjęta rola z charakterystycznymi dla niej obowiązkami będzie realizowana szczerze bądź odsłoni dwulicowość postaci. W interpretacji fabuł filmowych w odniesieniu do teorii kulturoznawczych zostały wykorzystane koncepcje naukowe Ervinga Goffmana, Victora Turnera oraz pojęcia związane z motywem theatrum mundi.