Obraz człowieka w dziele Kępińskiego

Książka składa się z czterech części. W pierwszej, zatytułowanej „Człowiek i metoda”, przedstawiamy rozumienie człowieka jako podmiotu przyjęte przez Kępińskiego na podstawie założeń ogólnej teorii systemów, podejście biologiczne i związaną z nimi teorię metabolizmu informacyjnego. Stanowi ono punkt wyjścia humanistycznego podejścia badawczego dotyczącego poznania drugiego człowieka. Podejście to opisujemy, wskazując na: teorię bezpośredniego poznawania cudzych stanów psychicznych, uznanie dialogu za paradygmat stosunku do drugiego człowieka oraz przyjęcie wewnętrznego, fenomenologicznego układu odniesienia. Część druga jest poświęcona wynikającemu z powyższego podejścia badawczego opisowi struktury świata fenomenologicznego. Zajmujemy się szczególnie takimi fenomenami, dotyczącymi struktury przeżyć, jak: „ja”, porządek czasowo-przestrzenny i wartościujący. Odwołując się do tych analiz, opiszemy fenomen indywidualności i tożsamości oraz wolność jako doświadczenie wolności. Część trzecia dotyczy miejsca człowieka w świecie, opisywanego z perspektywy etyczno-aksjologicznej. Dwa najważniejsze tutaj wątki to związki człowieka ze światem natury, ukazane głównie przez pryzmat zagadnienia moralności naturalnej oraz miejsce człowieka w cywilizacji technicznej, ukazane pod kątem płynących z niej zagrożeń prowadzących do dehumanizacji człowieka. Te rozważania przygotują nas do poszukiwania odpowiedzi na postawione w części czwartej pytanie o możliwość zła pod postacią dwudziestowiecznego ludobójstwa i istnienia obozów zagłady. Podejmujemy się wyjaśnienia ich mechanizmów, odwołując się zarówno do przemyśleń Kępińskiego, jak i do innych myślicieli.