Development of social entrepreneurship in Poland on the example of food cooperative movement

Celem niniejszej pracy jest zaprezentowanie rozwoju przedsiębiorczości społecznej w branży spożywczej w Polsce. Ekonomia społeczna w Polsce dopiero zaczyna się rozwijać, chociaż spółdzielczość jako jej część, jest silniezakorzeniona w polskiej historii gospodarczej. Po latach jej negatywnego odbioru jako reliktu poprzedniego systemu gospodarczego, obecnie przeżywa swój renesans. Od 2010 roku w większych polskich miastach powstająnieformalne kooperatywy spożywcze, zrzeszające miejskich konsumentów, którzy chcą pozyskiwać nieprzetworzoną chemicznie żywność bezpośrednio od rolników. W pierwszym rozdziale zostanie podjęta próba zdefiniowania ekonomii, przedsiębiorczości i przedsiębiorstwa społecznego. Następnie zostanieprzedstawiona historia spółdzielczości spożywców - przede wszystkim współczesnych kooperatyw spożywczych. Główna część pracy obejmuje charakterystykę dwóch krakowskich kooperatyw spożywczych – Krakowskieji Wawelskiej, które mimo takiego samego celu głównego, jakim jest pozyskanie dla swoich członków wysokiej jakości żywności, znacząco różnią się formą prawną, sposobem organizacji i zarządzania. Krakowska KS jest grupązakupową zorientowaną głównie na konsumpcję, zaś Wawelska to kooperatywa typu aktywistycznego. Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród członków obydwu kooperatyw pokazały, że członków Krakowskiej najbardziej motywują do robienia w niej zakupów czynniki środowiskowe, zaś członków Wawelskiej czynniki społeczne. Rozwój tego typu przedsiębiorstw społecznych jest bardzo pożądany i aby był możliwy powinien być wspierany przez państwo.

The purpose of this paper is to present the development of social entrepreneurship in the food industry in Poland. Social economy in Poland is just beginning to develop, although cooperative as a part of it, is stronglyrooted in Polish economic history. After years of its negative reception as a relic of the previous economic system, it is currently experiencing its renaissance. Since 2010, informal food cooperatives have formed in major Polish cities, bringing together urban consumers who want to source raw food directly from farmers. In the first chapter an attempt will be made to define economics, entrepreneurship and social enterprise. Then the history of food cooperatives - especially of modern food cooperatives will be presented. The main part of the work covers the characteristics of two Cracow food cooperatives - Krakowska and Wawelska, which, despite the same main objective of gaining high quality food for their members, differ significantly in their legal form, organization andmanagement. Krakowska Food Coop is a shopping-oriented consumer group, and Wawelska is an activist-type co-operative. The results of the survey conducted among the members of both cooperatives showed that Krakowska members are most motivated to purchase by environmental factors, while the Wawelska members put emphasis on social factors. The development of this type of social enterprises is very desirable and should be supported by the state.