La presente tesi di laurea magistrale riguarda l’analisi della condizione del migrante sulla base delle opere di Pap Khouma: "Io, venditore di elefanti" e "Nonno Dio e gli spiriti danzanti". Visto che i flussi dei migranti in Europa aumentano ogni anno, vale la pena riflettere su quello che spinge migranti ad abbandonare la propria patria e su quello che affrontano dopo l’arrivo nei paesi come l’Italia. La prima parte è piuttosto sociologico-teoretica, con lo scopo di approfondire le tematiche legate al fenomeno della migrazione cioè: terminologia, storia e politica dell’Italia verso gli immigrati, letteratura della migrazione oppure l’attività dei migranti. Una sezione particolare è stata dedicata anche alla caratteristica dei migranti senegalesi. La parte successiva riguarda un’adeguata analisi dei due romanzi di Pap Khouma che, come uno dei primi “scrittori migranti”, descrive condizioni in cui si trovano i migranti d’oggi, presentando le storie dei due protagonisti: Pap e Dawuda. "Nonno Dio e gli spiriti danzanti" sottolinea l’importanza della cultura africana nella vita dei migranti. Il protagonista Dawuda torna nella sua patria dopo gli anni vissuti in Italia, ma subito si rende conto che non è più in grado di trovare il suo posto in Africa, dove quasi tutto è dominato da religione, tradizione e legami familiari. Dawuda è sicuro che la sua casa è adesso l’Italia. Un ulteriore personaggio, Pap (protagonista della prima opera di Khouma), dimostra al lettore le realtà affrontati dagli immigrati all’inizio del loro continuo viaggio – il mondo caratterizzato da: insicurezza, clandestinità, ostilità e razzismo, ma anche sentimento della libertà e dell’indipendenza. Khouma descrive le culture completamente diverse – quella italiana e africana - ma che in modo imprescindibile sono legate al migrante d’oggi, “appeso” tra questi due mondi. La presente tesi di laurea magistrale descrive le dicotomie tra l’Africa e l’Europa che notevolmente influiscono sulla condizione del migrante.
The purpose of this Master thesis is to illustrate the condition of the migrant in the novels of Pap Khouma: Io, venditore di elefanti e Nonno Dio e gli spiriti danzanti. Given that migrant flows in Europe increase every year, it is worth reflecting on what motivate people to leave their homeland and what they face after arriving in countries like Italy. The first part is sociological-theoretical, with the purpose of deepening the themes related to the phenomenon of migration, such as: terminology, history and politics of Italy towards immigrants, literature of migration or the activity of migrants. A special section has also been devoted to the characteristic of migrants from Senegal. The next part is an adequate analysis of Pap Khouma's two novels, which, as one of the first "migrant writers," describes the situation of migrants, presenting the stories of the two protagonists: Pap and Dawuda. Nonno Dio e gli spiriti danzanti emphasize the importance of African culture in the lives of migrants. The protagonist Dawuda returns to his homeland after years of living in Italy, but immediately realizes that he is no longer able to find his place in Africa, where almost everything is dominated by religion, tradition, and family ties. Dawuda is confident that his home is now Italy. A further character, Pap (protagonist of Khouma's first novel), demonstrates to the reader the realities faced by immigrants at the beginning of their continuous journey - the world characterized by insecurity, clandestine, hostility and racism, but also feeling of freedom and independence. Khouma describes the completely different cultures - the Italian and the African - but which are indispensably linked to migrant "hung" between these two worlds. The present master thesis describes the dichotomies between Africa and Europe that greatly affect the condition of today's migrant.
W niniejszej pracy magisterskiej podjęta została analiza kondycji współczesnego migranta na podstawie powieści pisarza Papa Khoumy: "Io, venditore di elefanti" i "Nonno Dio e gli spiriti danzanti". Obserwując narastający wciąż napływ migrantów do Europy, należy zastanowić się co skłania ich do opuszczenia swojej ojczyzny oraz z czym spotykają się po przyjeździe do krajów takich jak Włochy. W pierwszej części skupiłam się na problematyce natury socjologiczno-teoretycznej, mającej na celu przybliżenie odpowiedniej terminologii, zarysu historycznego, polityki Włoch wobec imigrantów, jak również podanie informacji związanych z literaturą migrantów oraz ich organizacjami. Szczególną uwagę zwrócono także na charakterystykę imigrantów pochodzących, podobnie jak Pap Khouma, z Senegalu. W kolejnej części została podjęta analiza dwóch powieści Papa Khoumy, który jako jeden z pierwszych „pisarzy migrantów” opisuje w jakiej sytuacji znajdują się współcześni imigranci, przytaczając historię dwóch bohaterów: Papa oraz Dawudy. „Nonno Dio e gli spiriti danzanti” podkreśla ogromną rolę kultury afrykańskiej w życiu imigrantów. Bohater Dawuda wraca do swojej ojczyzny po latach spędzonych na obczyźnie, jednak nie potrafi odnaleźć swojego miejsca w świecie zdominowanym przez religię i tradycję oraz, w którym najważniejsza powinna być rodzina. Dawuda zdaje sobie sprawę, że jego życie związane jest teraz z Italią. Kolejna postać, Pap (bohater pierwszego dzieła pisarza), wprowadza czytelnika w realia, z którymi spotykają się imigranci na początku swojej nieustającej podróży – świat pełen niepewności, wrogości, rasizmu i terroru ze strony włoskich policjantów, ale też pierwszy powiew samodzielności. Khouma przedstawia dwa różne światy – włoski oraz afrykański – każdy z nich rządzący się swoimi prawami oraz podkreśla, iż współczesny imigrant jest „zawieszony” między dwoma, kompletnie różnymi kulturami, nie mogąc znaleźć swojego miejsca na żadnym z kontynentów. Niniejsza praca opisuje dychotomie na linii Afryka – Europa, które w znaczący sposób wpływają na kondycję współczesnych migrantów.
