Neuronalne podstawy efektu pozytywności w procesie starzenia się - badanie z wykorzystaniem funkcjonalnego rezonansu magnetycznego i kwestionariuszy

Studies on affective functioning in ageing provide evidence for age-related changes in the preference of positive information often referred to as “positivity bias”. This effect has been found in studies on attention and memory, but its neural bases are still less discovered.Our study aimed at investigating positivity effect on the level of neuronal activity, self-report and behaviour. For this purpose, we collected functional magnetic resonance, behavioural and questionnaire data from 12 older patients and 12 younger healthy volunteers. In the scanning session participants completed a modified version of affective Lexical Decision Task. We have found positivity bias in the evaluation of affective stimuli, but not in the self-reported affect and the ability to experience pleasure. Neuroimaging results revealed that younger adults showed enhanced activity in the salience network while detecting relevant stimuli. In the older group that network was less activated, and the older participants also committed more errors at detecting the target cues. This difference might have contributed to the attenuated emotion processing in the older group that we observed in the task.

Badania nad emocjami w procesie starzenia się donoszą, iż osoby starsze wraz z wiekiem zaczynają wykazywać tendencję do preferowania informacji pozytywnych, która w literaturze określana jest jako tzw. „efekt pozytywności”. Obecność efektu pozytywności w późnej dorosłości potwierdzona została w badaniach nad uwagą i pamięcią, jednak neuronalne podstawy tego zjawiska nie zostały do tej pory całkowicie poznane.Niniejsze badanie miało na celu zbadanie efektu pozytywności przejawiającego się w aktywności neuronalnej, ocenie bodźców o emocjonalnym charakterze oraz w deklarowanym afekcie i zdolności odczuwania przyjemności. W eksperymencie wzięło udział 12 pacjentów w wieku starszym oraz 12 młodych ochotników. Przeprowadzono badania kwestionariuszowe, pomiary behawioralne oraz badanie z wykorzystaniem funkcjonalnego rezonansu magnetycznego, podczas którego uczestnicy wykonywali zmodyfikowaną (afektywną) wersję zadania decyzji leksykalnych.Badanie potwierdziło obecność efektu pozytywności w ocenie bodźców afektywnych, jednak nie w deklarowanym afekcie i zdolności do odczuwania przyjemności. Wyniki neuroobrazowania wykazały, że aktywność neuronalna podczas rozwiązywania poznawczego aspektu zadania była zwiększona w tzw. „sieci istotności” (ang. salience network). W grupie osób starszych sieć ta była mniej aktywna, co wiązało się również z większą ilością pomyłek w wykrywaniu istotnych w zadaniu bodźców. Różnica w poziomie zasobów poznawczych obu grup mogła przyczynić się do osłabionego przetwarzania emocji podczas wykonywania zadania, które zaobserwowaliśmy w starszej grupie.