Transformations of election law of the municipal government between 1990 - 2017

This work focuses on presenting the changes that took place in the election law from 1990 to 2017. On March 8, 1990, the Polish parliament passed the first election law which normalized the elections to muncipial councils. Parliament has often amended the content of the provisions of this law in several years. In 1998, with the introduction of administrative reform, the parliament passed a new election law which regulated the elections to muncipial councils, county councils and voivodeship sejmiks. Also this law was often amended. In 2002, the law on the direct election of the mayor and the president of the city was enacted. Since then the voters have right to vote for this executive body. Previously it was the competence of the muncipial councils. In 2011 the parliament passed the so-called "The election codex", which focuses on the election of the Sejm, the Senate, the President of the Republic of Poland, the European Parliament and local govenrment, including the elections to muncipial councils and to the one-member of executive body of the muncipiality. Local government elections were also regulated in the Local Government Act of March 8, 1990. This law is still binding and since last 27 years some of its provisions has changed. The work also deals with the topic of local referendum and social consultations as forms of direct democracy.

Praca skupia się na przedstawieniu zmian, które zachodziły w prawie wyborczym od 1990 do 2017. 8 marca 1990 roku polski parlament uchwalił pierwszą ordynację wyborczą, która unormowała wybory do rad gmin. Parlament w ciągu kilku lat często nowelizował ten akt prawny. W 1998 wraz z wprowadzeniem reformy administracyjnej, parlament uchwalił nową ordynację wyborczą, która unormowała wybory do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw. Również ta ustawa była często nowelizowana. W 2002 uchwalono ustawę o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, w związku z czym od tego czasu to wyborcy wybierają ten organ wykonawczy. Wcześniej była to kompetencja rady gminy. W 2011 uchwalono tzw. Kodeks Wyborczy, który w swojej treści skupia unormowanie wyborów do Sejmu, Senatu, wyborów na stanowisko Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyborów do Parlamentu Europejskiego oraz wyborów samorządowych, w tym do wyborów do rad gmin, oraz do jednoosobowego organu wykonawczego gminy. Wybory samorządowe w gminie uregulowane zostały również w ustawie o samorządzie gminnym z 8 marca 1990 roku. Jest to ustawa obowiązująca do dnia dzisiejszego, której zapisy przez ostatnie 27 lat ulegały zmianom. W pracy poruszany jest również temat referendów lokalnych oraz konsultacji społecznych jako form demokracji bezpośredniej.