Moja praca dyplomowa to próba przybliżenia polskiej twórczości filmowej Andrzeja Żuławskiego w kontekście kina narodowego. W jego dziełach szukam tropów polskości, które świadczyłyby o jego patriotyzmie i zainteresowaniu losem ojczyzny. Andrzej Żuławski swą świadomość narodową zawdzięczał wychowaniu w inteligenckiej i patriotycznej rodzinie, wśród wykształconych, kochających naukę, sztukę i kulturę krewnych. Dzięki przodkom i ich wspomnieniom, a także dzięki własnym doświadczeniom wojennym i życiu w okresie PRL-u, Żuławski dowiedział się jak ogromną tragedią była wojna, życie w niewoli, w niepewności i ciągłym strachu. Jako reżyser i patriota nie został obojętny na sprawy polskie: na jej historię, aktualne wydarzenia i nastroje społeczne. dowodem tego są polskie filmy Żuławskiego: Trzecia część nocy, Diabeł, Na srebrny globie, Szamanka. W dziełach tych reżyser poruszał istotne dla Polaków tematy: okupacja, zabory, wydarzenia z Marca 1968 roku, okres transformacji w Polsce, wolność i niepodległość. Żuławski w swoich filmach zawarł wiele odniesień do religii i Pisma Świętego, ponieważ wiedział, że religia chrześcijańska jest częścią polskiej historii, kultury i tradycji. Inspirował się również wybitnymi dziełami malarstwa polskiego, szczególnie tych twórców, którym również przyszło życie w niewolnej ojczyźnie. Niestety, przez kontrowersyjną i prowokacyjną formę filmów, śmiałe erotyczne sceny, krytykę obłudy i religijności Polaków, szokujące sceny przepełnione krwią – Żuławski przekreślił swoje szanse na miano twórcy polskiego kina narodowego. Wielu Polakom nie pasował taki mocny i agresywny styl do tak ważnych i trudnych narodowych tematów. Żuławskiego uważał, że to właśnie jego styl przybliża widza do prawdy.Reżyser nie chciał tworzyć martyrologicznych filmów, z bohaterskimi czynami i piękną śmiercią za ojczyznę. Polemizował z twórcami, którzy proponowali filmy narodowe, które według Żuławskiego dalekie były od oddania prawdziwości historii, postaci i przeżywanych emocji, dylematów i obaw, np. ze Szkołą Polską i Andrzejem Wajdą.
My diploma thesis is an attempt to approximate Andrzej Żuławski's Polish filmmaking in the context of national cinema. In his films, I am looking for clues of Polishness that would prove his patriotism and interest in the fate of his own homeland. Andrzej Żuławski national consciousness is owed to his education in intellectual and patriotic family, among educated relatives who loved learning, art and culture. Thanks to his ancestors and memories, as well as his own war experience and life in the Polish People's Republic, Żuławski learned how a war was a huge tragedy, as well as living in captivity, uncertainty and constant fear. As a director and a patriot, he was not indifferent to Polish affairs: such as Polish history, current events and social moods. The Polish films of Żuławski prove this: The Third part of the night, The Devil, The Silver Globe, The Shaman. In these films, the director pointed out issues important for Poles: occupation, partition, events of March 1968, period of transformation in Poland, freedom and independence. In his films, he referred to religion and the Bible because he knew that the Christian religion was an important part of Polish history, culture and tradition. He also was inspired by the outstanding works of Polish painting, especially those who lived in captivity. Unfortunately, through the controversial and provocative form of films, the bold erotic scenes, the critique of the hypocrisy and the religiousness of Poles and the shocking scenes filled with blood – Żuławski lost the chance to be the creator of the Polish national cinema. Many Poles did not like such a strong and aggressive style for important and difficult national themes. Żuławski, however, believed that it was an artistic and controversial style that helped bring the audience to the truth.The director did not want to create martyrological films, heroic deeds and beautiful death for country. He argued with the creators who put forward national films that were far from showing the realities of history, characters and emotions, dilemmas and fears, for example with the Polish School and Andrzej Wajda.
