Konfrontacja dwóch światów. Obraz Innego w powieści „Désert” Jeana- Marie Gustave’a Le Clézio.

Celem niniejszej pracy jest analiza obrazu Obcego w powieści „Désert” francuskiego pisarza J.M.G. Le Clézio. Pierwsza część pracy zawiera zarys życiorysu autora, omówienie jego najważniejszych utworów, stylu, oraz poglądów na temat literatury. Część druga skupia się na przedstawieniu poglądów sformułowanych przez Daniela-Henriego Pageaux w pracy „La Littérature générale et comparée„ na kwestie związane z powstawaniem i funkcjonowaniem obrazów Obcego w literaturze z uwzględnieniem trzech najważniejszych postaw wobec Obcego. Omawiane są także dzieła „Orientalizm” Edwarda Saida oraz „Nous et les autres” Tzvetana Todorova. Na tej podstawie, w części trzeciej, powieść J.M.G. Le Clézio podlega analizie pod kątem sposobu tworzenia obrazu Obcego oraz jego funkcji. Część czwarta stanowi próbę odczytania powieści jako tekstu antropologicznego czyli wyodrębnienia zawartych w niej informacji na temat ludu Tuaregów. Ostatnia część pracy stanowi podsumowanie dotychczasowych rozważań, z których wynika, że obraz Obcego w „Désert” podlega waloryzacji, co spowodowane jest osobistym doświadczeniem autora i jego bliskich, oraz jego negatywnym stosunkiem do dominacji Europy Zachodniej, kapitalizmu i społeczeństwa konsumpcyjnego.

L’intention du présent mémoire est d’analyser l’image de l’Autre dans le roman de l’écrivain français J.M.G. Le Clézio, « Désert ». La première partie du mémoire propose une notice biographique de l’auteur ainsi qu’une présentation de ses plus importants textes, de son style et de sa vision de la littérature. La partie suivante reproduit les propos formulés par Daniel-Henri Pageaux dans « La Littérature générale et comparée » concernant la création et le fonctionnement des images dans la littérature et les attitudes fondamentales envers l’étranger. Les ouvrages « L’Orientalisme » d’Edward Said et « Nous et les autres » de Tzvetan Todorov sont également présentés. Ces ouvrages constituent la base théorique de la troisième partie dont l’objet est d’analyser le texte afin de vérifier comment est créé et fonctionne l’image de l’Autre dans le roman. La partie quatre propose une lecture anthropologique du texte qui tend à repérer les informations concernant le peuple Touareg. La dernière partie de la dissertation conclut que l’image de l’Autre dans « Désert » fait l’objet de valorisation. Cela est dû à l’expérience personnelle de l’auteur et de ses proches ainsi que de sa perception négative de la domination de l’Europe Occidentale, du capitalisme et de la société de consommation.

The aim of this thesis is to study the perception of the Other in the novel “Désert” by the French writer, J.M.G. Le Clézio. The first part of the thesis includes a brief biographical sketch of the author and an overview of his most important books, his style, and his views on the literature. Part two focuses on the ideas expressed by Daniel-Henri Pageaux in "La Littérature générale et comparée" on the establishment and functioning of an image of the Other in literature as well as the three main attitudes towards the Other. Edward Said’s "Orientalism" and Tzvetan Todorov’s "Nous et les autres" are also discussed. This is the theoretical basis for the analysis of the J.M.G. Le Clézio’s novel in the part three which concentrates on the image of the Other and its function. The fourth part is an attempt to read the novel as an anthropological text and as a source of information about the Touareg people. The last part of the thesis concludes that the perception of the Other in Désert is positive, which is due to the personal experience of the author and his family, as well as to his negative attitude towards the domination of Western Europe, the capitalism and the consumer society.