Sensualne wymiary reprezentacji jedzenia w felietonistyce kulinarnej

Praca poświęcona jest jednemu z przejawów popularności rozmaitych praktyk kulinarnych w ostatnich latach - felietonistyce kulinarnej. Piszą je zarówno osoby związane z branżą gastronomiczną, jak i znani publicyści z różnych dziedzin sztuki. Przywołanie historii felietonu oraz poradników kulinarnych pozwala spojrzeć na felietonistykę kulinarną jako gatunek, który powstał w wyniku połączenia się dwóch odrębnie rozwijających (największy rozwój przypada na XIX wiek) form literackich. Wskutek tego felieton kulinarny stanowi przykład hybrydy gatunkowej, która łączy cechy zarówno tekstów użytkowych o charakterze kulinarnym, jak i literackich.Felietonistyka kulinarna w niniejszej pracy stanowi materiał do analizy procesów zmysłowych i pamięciowych, jakie zachodzą bezpośrednio w doświadczeniu kulinarnym i pośrednio poprzez przywoływanie tych doznań za pomocą różnych artefaktów i zjawisk. Jest zapisem doznań smakowych (łączących się z innymi zmysłami), które konstytuują (auto)biograficzną przeszłość (zarówno odległą: okres dzieciństwa, jak i bliższą, np. podróże z ostatnich lat). Autorka analizuje sensualne reprezentacje jedzenia zarówno w językowej warstwie felietonu, jak i w wizualnej, którą tworzą fotografie i ilustracje, stanowiące integralną całość z tekstem felietonowym. Tym samym praca wpisuje się w nurt rozwijających się badań antropologii zmysłów, która szczególnie podkreśla rolę zmysłów niższych: smaku i węchu. One, jak zostało to podkreślone w trzecim rozdziale poświęconym wizualizacji jedzenia, są pobudzane także w doświadczeniu wzrokowym – dominującym w naszej kulturze.

The work is devoted to one of the manifestations of the popularity of various culinary practices in recent years - the culinary column. It is written by both people involved in the catering industry as well as well-known public figures from various fields of art. Recalling the history of feuilleton and culinary handbook allows you to look at the culinary column as a species that emerged as a result of a combination of two distinctly developing (literally the 19th century) literary forms. As a result, the culinary column is an example of a hybrid genre that combines the characteristics of both culinary and literary texts.The culinary column in this paper is a material for the analysis of the sensory and memory processes that take place directly in the culinary experience, and indirectly by invoking these experiences through various artifacts and phenomena. It is a record of taste experiences (merging with other senses) that constitutes (auto) biographical past (both distant: childhood and near, eg travels of recent years). The author analyzes sensual representations of food in both the linguistic layer and the visual element, which is composed of photographs and illustrations, forming an integral whole with the text. Thus, work is part of the developing research of the anthropology of the senses, which particularly emphasizes the role of the lower senses: taste and smell. They, as highlighted in the third chapter on visualization of food, are also stimulated in the visual experience - dominant in our culture.