Criminological and Legal Aspects of the Terrorist Act

Terroryzm to jedno z najgroźniejszych współcześnie zjawisk, rodzących zagrożenie tak w ujęciu jednostkowym, jak też z punktu widzenia grup społecznych/społeczności. Można przy tym dostrzec tendencję do wzrostu brutalności metod działania terrorystów w tym znaczeniu, iż dokonywane przez nich akty powodują ogromne straty w ludziach i mieniu. Z punktu widzenia grup terrorystycznych jest to obliczone na wywołanie silniejszego efektu propagandowego i w ten sposób wymuszenie realizacji stawianych przez nich postulatów. Jednak rządy państw nie pozostają bierne w obliczu radykalizacji działań terrorystycznych, podejmując bardziej zdecydowane działania mające na celu przeciwdziałanie i zwalczanie terroryzmu. Można przy tym dostrzec konsekwentne budowanie koalicji antyterrorystycznej w skali międzynarodowej przez coraz większą liczbę państw.Celem pracy jest przedstawienie prawnych i kryminologicznych aspektów aktu terrorystycznego. Rosnąca liczba zamachów terrorystycznych i zwiększający się ogólny stan zagrożenia nimi w skali globalnej skłania do bliższego przyjrzenia się przyczynom zjawiska terroryzmu i obserwowanej jego eskalacji. To pociąga za sobą konieczność wspomnianego studiowania aktów terrorystycznych w aspekcie kryminologicznym, co – obok bieżącej inwigilacji ugrupowań terrorystycznych – jest podstawą opracowywania i wdrażania działań mających zapobiegać terroryzmowi. Można stwierdzić, iż kluczem do skutecznego radzenia sobie z problemem współczesnego terroryzmu, jest dysponowanie jak najszerszą wiedzą na jego temat.Praca składa się z czterech rozdziałów.W rozdziale pierwszym zaprezentowano pojęcie i tendencje rozwojowe współczesnego terroryzmu. Omówiono w nim istotę i cechy terroryzmu oraz jego klasyfikację. Następnie wskazano na uwarunkowania rozwoju terroryzmu we współczesnym świecie. Ponadto, zwrócono uwagę na potrzebę współpracy międzynarodowej w zakresie zwalczania tego zjawiska.Rozdział drugi poświęcono charakterystyce aktu terrorystycznego w aspekcie karnym. Przybliżono terminologię aktu terrorystycznego na gruncie karnoprawnym, a także scharakteryzowano owo pojęcie i jego sprawcę w świetle regulacji art. 140 Kodeksu karnego. Zaprezentowano również pozostałe regulacje odnoszące się do aktu terrorystycznego w polskim prawie oraz w aktach prawa międzynarodowego.W trzecim rozdziale scharakteryzowano aspekty kryminologiczne aktów terrorystycznych. Wskazano na zagrożenie bezpieczeństwa i porządku publicznego poprzez nie, a następnie przybliżono etiologię zachowań terrorystycznych. Przedstawiono ocenę zagrożeń zamachami terrorystycznymi na świecie oraz zwrócono uwagę na zmiany postaw społecznych, które dokonują się w obliczu wzrostu zagrożenia terroryzmem.Czwarty, ostatni rozdział, to studium przypadku obejmujące analizę kryminologiczną wybranego aktu terrorystycznego. Zaprezentowano w nim opis wybranego aktu – zamachu dokonanego w Berlinie 19 grudnia 2016 roku oraz jego uwarunkowań. Następnie omówiono reakcje mediów i opinii publicznej, a także wskazano na reakcję ze strony władz. Rozdział zakończono przedstawieniem wniosków z przeprowadzonej analizy.

Terrorism is one of the most dangerous phenomena today that give rise to threats both in terms of individuals, as well as from the point of view of social groups. At the same time, there is a tendency to increase the brutality of terrorist methods in the sense that their acts are able to cause huge losses to people and property. From the point of view of terrorist groups, this is calculated to trigger a stronger propaganda effect and, in this way, to enforce the demands made by them. However, governments are not passive in the face of radicalization of terrorist activities, taking more decisive actions to counteract and combat terrorism. At the same time, it is possible to see the consistent building of counter-terrorist alliance on an international scale by an increasing number of countries.The aim of this thesis is to present the legal and criminological aspects of the terrorist act. The increasing number of terrorist attacks and the increasing general threat, on a global scale, to which they contribute, makes it necessary to analyze more closely the causes of the phenomenon of terrorism and its observed escalation. This implies the necessity of studying the terrorist acts in their criminological aspect, which - in addition to the ongoing surveillance of terrorist groups - is the basis for the development and implementation of measures to prevent terrorism. One can argue that the key to effectively dealing with the problem of modern terrorism is to obtain the widest possible knowledge about it.This thesis consists of four chapters.The first chapter presents the concept and development trends of contemporary terrorism. It discusses the essence and features of terrorism and its classification. Then, the determinants of the development of terrorism in the modern world were pointed out. In addition, attention was drawn to the need for international cooperation in combating this phenomenon.The second chapter is devoted to the characteristics of a terrorist act in its criminal aspect. The terminology of the terrorist act was closely presented in the perspective of the criminal law, and the concept and its perpetrator were characterized in the light of the regulation of Article 140 of the Criminal Code. Furthermore other legal regulations relating to the issue of a terrorist act in Polish law and in international law were also presented.The third chapter describes the criminological aspects of terrorist acts. In addition, the threat to public safety and order through terrorist acts was indicated, and then the etiology of terrorist behavior was analyzed more closely. The assessment of the threat of terrorist attacks in the world was presented and attention was paid to changes in social attitudes that take place in the face of increased terrorist threat.The fourth and final chapter is a case study covering the criminological analysis of a selected terrorist act. It presents the description of a selected terrorist act - namely the one carried out in Berlin on December 19, 2016 and its conditions. Then, the reactions of the media and public opinion were discussed, as well as responses of the authorities. This chapter ends with the presentation of the conclusions from the above-conducted analysis.