Restrukturyzacja pokryzysowa banków : lekcja z doświadczeń japońskich

Wśród przyczyn kryzysu finansowego z 2008 r. na czołowym miejscu wymieniano ryzyko systemowe, związane z działalnością dużych globalnych banków i ich ryzykownym modelem biznesowym. Warunkiem zbudowania nowego pokryzysowego ładu jest nie tylko zaostrzenie wymogów regulacyjnych, ale i zerwanie z doktryną "too big to fail". Celem artykułu jest analiza, w jakim stopniu kryzys finansowy wpłynął na modele biznesowe i struktury organizacyjne banków, a szczególnie, czy konsekwencją kryzysu będzie dalszy rozwój globalnych konglomeratów i zmierzch bankowości specjalistycznej. Odpowiadając na to pytanie, można odnieść się do doświadczeń japońskich, gdyż w Japonii kryzys bankowy miał miejsce prawie dwie dekady wcześniej. Niestety doświadczenia z restrukturyzacją pokryzysową banków pokazują, że zarówno w Japonii po kryzysie lat 90. XX wieku, jak i w USA oraz Europie po kryzysie 2008 r. powstały jeszcze większe banki, trudne do monitorowania, tworzące inherentnie ryzyko dla stabilności systemu finansowego.

Systemic risk associated with activities of large global banks and their risky business models were among the top causes of the 2008 financial crisis. The development of a new post-crisis system is conditioned by stricter regulation as well as the abandoning of the "too big to fail" theory. The paper analyses to what extent the financial crisis has affected business models and organisational structures of banks, and whether the crisis is likely to lead to the further strengthening of global conglomerates and to the fall of specialised banking. In an attempt to answer this question, the paper refers to Japan's experience related to bank restructuring programs of the 1990s. Unfortunately, both Japan after the 1990s crisis and the US and Europe after the 2008 crisis have witnessed the emergence of even bigger and more complex banking groups. They are difficult to monitor, posing an inherent threat to financial stability.