Wpływ warunków wychowu larw na rozwój reprodukcyjnego pasożytnictwa wewnątrzgatunkowego u robotnic pszczoły miodnej (Apis mellifera L.)

Honeybee is an eusocial species, in which the reproduction is fulfilled mainly by the queen. The workers reduce their fertility, but there are some cases in which they activate their ovaries and start laying unfertilized eggs that develop into males (drones). Workers can reproduce in their own colonies, as well as in the foreign colonies. The case in which the workers go to another colony and lay eggs is called intraspecific reproductive parasitism (IRP). I compared the tendency towards the IRP between the normal workers that characterized relatively low reproductive potential, with rebel workers, whose reproductive potential was high, especially in queenless colonies. I expected that higher reproductive potential of rebel workers influences their choice to drift to foreign colonies, where they should lay eggs more frequently than normal workers. The results of my experiment confirmed expectations. The rebel workers much more often than the normal ones drifted to other colonies. They preferred to drift to foreign colonies without the queen, than with the queen, while the normal worker did not have such tendency. This study confirmed, that the rebels have an inclination to IRP, which could be responsible for the maintenance of the rebel worker strategy in the bee populations.

Pszczoła miodna jest gatunkiem eusocjalnym, u którego funkcje reprodukcyjne pełni głównie matka (królowa) zaś robotnice ograniczają swoją płodność. Zdarzają się jednak sytuacje, w których robotnice aktywują swoje jajniki i składają niezapłodnione jaja, z których rozwijają się trutnie. Robotnice mogą rozmnażać się zarówno w swoich, jak i obcych rodzinach. Sytuacja, w której robotnice przenikają do obcego gniazda i składają tam jaja określamy jako reprodukcyjne pasożytnictwo wewnątrzgatunkowe. W przedstawionej pracy porównana została skłonność do reprodukcyjnego pasożytnictwa wewnątrzgatunkowego między normalnymi robotnicami, wykazującymi stosunkowo niskie zdolności reprodukcyjne, a robotnicami rebelianckimi, których potencjał rozrodczy jest wysoki, zwłaszcza w rodzinach pozbawionych matki pszczelej. Oczekiwałam, że wyższa aktywność rozrodcza będzie wpływała na wybór strategii reprodukcyjnej rebeliantek i powodowała ich przenikanie do obcych uli i składanie tam jaj o wiele częściej niż to robią normalne robotnice. Otrzymane w wyniku eksperymentu wyniki potwierdzają tę hipotezę. Rebelianckie robotnice zdecydowanie częściej niż normalne dryfują do obcych rodzin. Bardziej preferują także ule pozbawione matki, niż z matką, podczas gdy robotnice normalne nie wykazują takiej tendencji. Praca ta wykazuje, że rebeliantki posiadają tendencję do reprodukcyjnego pasożytnictwa wewnątrzgatunkowego, co może być odpowiedzialne za utrzymanie się strategii rebelianckiej w populacji pszczół.