Analiza archeozoologiczna szczątków ssaków z zamku w Ojcowie

Archaeozoology is a young field of science containing elements of natural sciences and humanities. The goal of archaeozoological studies is a detailed description of animal remains from archaeological sites to describe human activity from the sites.Archaeozoological analysis includes an accurate description of the species composition, anatomical identification of animal remains and their quantitative assessment using standard factors characterizing bone assemblage. There are also studied signs of different human activities, which could be observed on animals remains (cut marks, chopping marks, traces of fire, tool preparation, etc.), as well as signs animals activity (carnivore, rodents) and other abiotic factors.The goal of this work is a presentation results archaeozoological studies of mammals remains found during excavations conducted in 2006-2014 at the castle in Ojców, located on the Kraków-Częstochowa Upland.A total of 8113 bone remains of mammals were studied (NISP = 7773), birds (NISP = 320) and fish (NISP = 10), of which 23.4 percent mammals remains were identified. Archaeozoological studies of animal remains from the Ojców castle shows that there were found mainly post-consumer remains. There found different evidences of human activity: mainly skinning marks and dismembering of carcasses. The studies show that main source of meat for its inhabitants was cattle (Bos taurus), pig (Sus domesticus) and goat/sheep (Capra hircus/Ovis aries).

Archeozoologia jest młodą dziedziną nauki zawierającą w sobie elementy nauk przyrodniczych i humanistycznych. Istotą archeozoologii jest szczegółowy opis szczątków zwierzęcych i powstałych na nich na przestrzeni wieków śladów o charakterze biotycznym i abiotycznym. W przypadku stanowisk archeologicznych szczególną uwagę zwraca się na ślady powstałe w wyniku działania człowieka.Analiza archeozoologiczna obejmuje dokładny opis składu gatunkowego, identyfikację anatomiczną szczątków zwierzęcych i ich ilościową ocenę za pomocą standardowych współczynników charakteryzujących zbiór kostny. Interpretuje się również ślady powstałe na kościach, będące wynikiem działania człowieka (ślady rąbania, cięcia, opalania i produkcji przedmiotów), a także ślady działania zwierząt (drapieżników i gryzoni) oraz innych czynników abiotycznych. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie wyników analizy archeozoologicznej szczątków ssaków znalezionych podczas badań wykopaliskowych prowadzonych w latach 2006-2014 na zamku w Ojcowie, położonego na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Przebadano łącznie 8113 szczątków kostnych ssaków (NISP = 7773), ptaków (NISP = 320) i ryb (NISP = 10), z czego oznaczono 23,4 proc. szczątków ssaków. Z badań zwierzęcych szczątków kostnych z zamku w Ojcowie wynika, że były to głównie resztki pokonsumpcyjne. Świadczą o tym ślady pozostawione przez człowieka podczas skórowania czy ćwiartowania. Przez cały okres funkcjonowania zamku podstawowym źródłem mięsa dla jego mieszkańców było bydło (Bos taurus), świnia (Sus domesticus) i koza/owca (Capra hircus/Ovis aries).