Między tradycją a nowoczesnością — problematyka kobiet w buddyzmie japońskim

This work is an attempt to understand how the image of women has changed in Japanese Buddhism through the centuries. Moreover, it shows the correlation between Buddhist doctrine and the role that society imposes on every Japanese person. Since 6th century Buddhism has been developing on Japanese Islands mixing with indigenous beliefs and later with Confucianism and Taoism. The establishment of unique religious-philosophical thought was the effect of syncretism. It adapted itself into Japanese culture, both the modern one and the traditional one as well where the issue of a woman and her social role constantly returns. Essential reforms of the Meiji period taken from the West permanently changed not only the design of the city but also social awareness of the Japanese. Owing to the wave of feminism Japanese women began to establish associations while cutting themselves off from the role of a “Good Wife Wise Mother” they had been determined to take in advance. The image of women in Japanese Buddhism, both the lay ones and nuns, has also transformed. They have achieved more privileges, started to speak for themselves and fought with sexism and androcentrism. In spite of these changes, even in the 21st century the discourse around the role and image of women in Buddhism as well as the their discrimination by religion in general is still broad.

Praca ta jest próbą zrozumienia jak na przestrzeni dziejów zmieniał się wizerunek kobiet w buddyzmie japońskim, a także przedstawia korelację pomiędzy buddyjską nauką a rolą, jaką społeczeństwo narzuca każdemu Japończykowi i Japonce. Od VI w. buddyzm rozwijał się na Wyspach Japońskich, mieszając się z rodzimymi wierzeniami, a następnie z tradycją konfucjańską oraz taoizmem. Efektem synkretyzmu było powstanie specyficznej myśli religijno-filozoficznej, która dopasowała się do japońskiej kultury, zarówno nowoczesnej jak i tradycyjnej, w których powracającym tematem jest kobieta i jej rola w społeczeństwie . Kluczowe reformy okresu Meiji, zapożyczone z Zachodu trwale zmieniły nie tylko wygląd miast, ale również wpłynęły na świadomość Japończyków. Japonki, na fali feminizmu zaczęły zakładać stowarzyszenia, odcinając się od z góry przypisanej im roli "mądrej żony i dobrej matki". Transformacji uległ także wizerunek kobiet w buddyzmie, zarówno laickich jak i mniszek. Zyskały one więcej przywilejów, zaczęły wypowiadać się w swoim imieniu, walczyć z seksizmem i androcentryzmem. Mimo zmian, w XXI w. dostrzec można obszerny dyskurs wokół roli i wizerunku kobiet w buddyzmie oraz ich dyskryminacji przez religię ogólnie.