Orzekanie i wykonywanie środków zabezpieczających wobec sprawców przestępstw popełnianych w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych

The aim of this study is to present some aspects of adjudication and enforcement of protective measures against perpetrators of crimes committed in connection with disorders of sexual preferences. The work presents the essence of security measures, paying special attention to their genesis. This problem is also presented in an axiological approach. The changes introduced by the amendment of 20 February 2015, which fundamentally modified the system of protective measures were discussed. The study contains an analysis of the premises that are necessary for the adjudication of protective measures and discussion of the rules that guide the court when making a decision to apply protective measures. It also includes a description of security measures most often adjudicated against perpetrators with disorder of sexual preferences, i.e. electronic control of the place of stay, therapy and commitment to a mental health facility. Selected foreign concepts of sexual recidivism risk assessment were also indicated. The study also raises issues of mutual relations between the provisions of Chapter X of the Criminal Code and other laws concerning this area, as well as selected clinical and criminological aspects. The analysis of all the aspects discussed led to formulate de lege ferenda postulates, as it seems the regulations discussed still need to be changed.

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie wybranych aspektów dotyczących orzekania i wykonywania środków zabezpieczających wobec sprawców przestępstw popełnianych w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych. W pracy przybliżono istotę środków zabezpieczających, zwracając szczególną uwagę na ich genezę. Problematykę tę przedstawiono również w ujęciu aksjologicznym. Omówione zostały zmiany dokonane nowelizacją z 20 lutego 2015 roku, które zasadniczo przemodelowały system środków zabezpieczających. Opracowanie zawiera analizę przesłanek, których spełnienie jest konieczne do orzeczenia środków zabezpieczających, a także omówienie zasad, którymi kieruje się Sąd przy podejmowaniu decyzji o zastosowaniu środka zabezpieczającego. Dokonano szczegółowej charakterystyki środków zabezpieczających najczęściej orzekanych wobec sprawców z zaburzeniami preferencji seksualnych, a więc elektronicznej kontroli miejsca pobytu, terapii oraz pobytu w zakładzie psychiatrycznym. Wskazane zostały także wybrane koncepcje zagraniczne dotyczące oceny ryzyka recydywy seksualnej. Poruszono kwestię wzajemnych relacji przepisów rozdziału X Kodeksu karnego z innymi ustawami, dotyczącymi tej problematyki, a także wybrane aspekty kliniczne oraz kryminologiczne. Analiza wszystkich omówionych elementów pozwoliła w rezultacie na postawienie postulatów de lege ferenda, gdyż jak się wydaje omówione regulacje wciąż wymagają zmian.