Celem badań była odpowiedź na pytanie o egzystencjalne uwarunkowania prężności psychicznej. Równocześnie przeprowadzono replikację badań, które miały na celu weryfikację libertalno-walorycznej teorii sensu życia. Zgodnie z tą teorią sens życia jest zależny od poczucia wolności osobowej oraz wrażliwości wobec wartości. Trzy powyższe kategorie: sens życia, wolność podmiotowa i wrażliwość aksjologiczna stanowią hipotetyczne egzystencjalne uwarunkowania prężności. Badania przeprowadzono w grupie 42 kobiet i 51 mężczyzn, w wielu od 22 do 79 lat, za pomocą następujących metod: Kwestionariusz Stosunku do Życia T. M. Ostrowskiego, Kwestionariusz Poczucia Wolności T. M. Ostrowskiego, Kwestionariusz Wartości T. M. Ostrowskiego oraz Skala Pomiaru Prężności SPP-25 N. Ogińskiej–Bulik i Z. Juczyńskiego, której autorzy przyjęli rozumienie prężności psychicznej, jako dyspozycji (resiliency). Zweryfikowano pozytywnie libertalno-waloryczną teorię sensu życia, wykazując uwarunkowanie sensu życia przez wolność podmiotową i wrażliwość aksjologiczną w modelu ścieżek o satysfakcjonujących wskaźnikach dopasowania do danych empirycznych (chi2(18) =13,90; p = 0,74; RMR = 1,456; GFI = 0,93; AGFI = 0,86; RMSEA < 0,01). Wariancję sensu życia wyjaśniono w 46%. Potwierdzono hipotezę o uwarunkowaniu prężności psychicznej przez badane predyktory egzystencjalne, a zwłaszcza sens życia i wolność podmiotową, przedstawiając zależności w modelu ścieżek, dobrze dopasowanym do danych (chi2(54) = 48,62; p = 0,71; RMR = 1,63; GFI = 0,86; AGFI = 0,76; RMSEA < 0,01). Wariancje komponentów prężności psychicznej wyjaśniono w zakresie od: 18% - Wytrwałość, poprzez 60% - Kompetencje w zakresie radzenia sobie, 67% - Otwartość, 67% - Mobilizacja w trudnej sytuacji, do 81% - Tolerancja na porażkę. Dalszych badań wymagają takie zagadnienia, jak: sekwencyjność predyktorów sensu życia, zależność pomiędzy prężnością psychiczną, a wrażliwością wobec wartości oraz zróżnicowanie komponentów prężności, zależnie od płci badanych.
The aim of the study was to replicate the activities necessary to verify the libertial-value-grounded theory of the meaning of life and to examine the question of the existential determinants of resiliency. The libertial-value-grounded theory propounds that the meaning of life is conditioned by the sense of personal freedom and individual sensitivity to values. The above three categories, namely the meaning of life, subjective freedom and axiological sensitivity, are treated as the hypothetical existential determinants of resiliency. The study was carried out on 42 women and 51 men, aged 22 to 79 years, by means of the following methods: the Ostrowski Attitude to Life Questionnaire, Ostrowski Personal Freedom Questionnaire, Ostrowski Sensitivity to Values Questionnaire and Ogińska-Bulik and Juczyński SPP-25 Resiliency Measurement Scale, the authors of which adhere to the understanding of resiliency as a disposition. The libertial-value-grounded theory of the meaning of life was positively verified, which demonstrated that the meaning of life is conditioned by subjective freedom and axiological sensitivity, in the path model which satisfactorily fits the empirical data (chi-squared (18) =13.90; p = 0.74; RMR = 1.456; GFI = 0.93; AGFI = 0.86; RMSEA < 0.01). 46% of the meaning of life variance was explained. The hypothesis which claimed that resiliency is conditioned by the existential predictors examined in the study, the meaning of life and subjective freedom in particular, was verified, and relevant correlations were presented in the path model which satisfactorily fits the data (chi-squared (54) =48.62; p = 0.71; RMR = 1.63; GFI = 0.86; AGFI = 0.76; RMSEA < 0.01). The resiliency component variance was explained by Persistence (18%), Coping Skills (60%), Openness (67%), Focus in Difficult Situations (67%) and Tolerance of Failure (81%). Further research is required to explore the sequentiality of the meaning-of-life predictors, the correlation between resiliency and sensitivity to values and the resiliency component variation according to gender.
