Why shank you offisher, but it'sh nothing really: Jędrzej Polak's Translation of Dialect and Culture-Specific Items in Irvine Welsh's Trainspotting

Praca ukazuje, w jaki sposób dialekt i elementy specyficzne kulturowo zostały przełożone przez Jędrzeja Polaka w tłumaczeniu książki "Trainspotting" Irvine’a Welsha. Metody, których użył tłumacz, zostały scharakteryzowane oraz zilustrowane konkretnymi przykładami zarówno z oryginału, jak i polskiej wersji powieści. Bazą teoretyczną dla analizy stały się prace Leszka Berezowskiego i Jana Pedersena. Książka "Trainspotting" jest interesującym obiektem badań z uwagi na fakt, iż transkrybuje typową dla dialektu edynburskiego wymowę i w dużej mierze odzwierciedla szkocką rzeczywistość. Poprzez porównanie angielskiej oraz polskiej wersji powieści Welsha, wykazane są podobieństwa i różnice występujące w obu tekstach, a także ocenione jest ogólne wrażenie, jakie wywołują wybory Polaka. Poczynione obserwacje pomagają ustalić, jak tłumacz podszedł do kwestii obcości i swojskości w obliczu zderzenia dwóch kultur. Poprzez analizę cytatów z "Trainspotting" podjęto próbę zbadania, czy szkockie dialekt i kultura są odzwierciedlone w języku polskim, oraz jak funkcjonują w kulturze docelowej.

The paper investigates how the translation of dialect and culture-specific items is carried out in Jędrzej Polak’s version of Irvine Welsh’s "Trainspotting." The methods used by the translator are explained and backed up with particular examples from both the original and the Polish rendition of the novel. Leszek Berezowski and Jan Pedersen’s works serve as a theoretical basis for my analysis. "Trainspotting" is a case worth exploring because it is written in eye-dialect and reflects Scottish reality. When comparing the English and Polish versions of Welsh’s book, I strive to point out the similarities and differences in the two texts, as well as evaluate the overall effect Polak’s choices evoke. These observations help establish how the translator approached the issues of foreignness and familiarity in the face of a culture clash. Examining "Trainspotting" samples, I intend to demonstrate whether Scottish dialect and culture are allowed to enter the Polish language, and how they act in the target culture.