Ḥayy ibn Yaqẓān - o XII-wiecznym traktacie filozoficznym i jego wpływie na poglądy brytyjskiego myśliciela, Johna Lockea

This comparison of the thoughts of two eminent philosophers - Ibn Tufayl and John Locke, contributes to a comprehensive study of the impact of Arab achievements on the development of European science and culture. The aim of this dissertation is to show this profound influence on the example of presenting the inspiration that the British intellectual derived from the treatise entitled "Hayy ibn Yaqzan". The first part describes the figure of the author of the treatise - a Muslim philosopher, Ibn Tufayl, and the circumstances in which the work was written. The second part describes the history of the Latin translation of this philosophical dissertation, which appeared in Oxford in 1671. This part includes the profile of an initiator of the translation and the possible aims that guided the release of "Hay ibn Yaqzan" in England. The final chapter of the study is an analysis of the links between Locke's ideas and the philosophy of Ibn Tufayl. The thesis tries to show not only that John Locke mindfully derived his ideas from the medieval tractate, but also that translation of "Hayy ibn Yaqzan" became a liberal manifesto against the oppressive power in England.

Przeprowadzone w pracy porównanie myśli dwóch wybitnych filozofów - Ibn Tufayla oraz Johna Locke'a - stanowi przyczynek do całościowych badań wpływu dokonań arabskich na rozwój nauki i kultury europejskiej. Celem niniejszej dysertacji było zatem ukazanie tego przemożnego wpływu na przykładzie zaprezentowania inspiracji, jaką brytyjski intelektualista czerpał z traktatu pod tytułem "Hayy ibn Yaqzan" pochodzącym z XII wieku. W pierwszej części przedstawiona została sylwetka samego autora traktatu - muzułmańskiego filozofa, Ibn Tufayla, a także okoliczności, w jakich utwór został napisany. Część druga opisuje dzieje łacińskiego tłumaczenia tejże rozprawy filozoficznej, które ukazało się w 1671 r. na Oxfordzie - pokrótce zostały przybliżone także: postać inicjatora przekładu oraz prawdopodobne cele, jakie przyświecały wydaniu "Hayy ibn Yaqzan" w Anglii. Ostatni rozdział pracy stanowi studium powiązań rozważań Locke'a z filozofią Ibn Tufayla. W pracy starano się wykazać nie tylko, iż John Locke świadomie czerpał pomysły ze średniowiecznego traktatu, ale także, że jego tłumaczenie stało się liberalnym manifestem wobec opresyjnej władzy w Anglii.