In the first chapter of my work I will present a speculative history of the Self evolution. During this process, a way of understanding the Self, well-established in the naturalistic image of the world, will emerge. In the next section I will outline the history of improvements and therapies that constitute the past, the present and future of the modifications that human the Self have been and will be subjected to. As it turns out, neurotechnology, which requires special attention in this context, is deep brain stimulation (DBS).In the second chapter, I will describe DBS and briefly point to the reasons why understanding the consequences to which it can lead in the context of the Self is an important undertaking of ethical and practical nature.In the third chapter, I will clarify this point by outlining implications of DBS in relation to the Self. I will argue that the fundamental issue to be understood to comprehend the seriousness of the consequences that DBS can lead to in the context of the human Self is the personal identity.After completing the aforementioned task, I will begin final and the most essential chapter of the work. In contrast to the third chapter, in which I presented only a sketch of different views on personal identity, I will make a critical analysis of them in it. This process will lead me to the conclusion that it is impossible to find an informative and non-specific criterion of personal identity. It may be just a special kind of experience - experience that cannot be associated with arbitrary and contingent factors (like the organism, the body, the brain (also), memory or narration). Therefore, I will follow the classic distinction between subject and subject I / transcendental Me and empirical I / Ontological I and epistemological I. This will allow me to outline the concept of the two-faceted nature of the Self. The conclusion, after Kant and other great philosophers, that the ontological self must remain only a postulate will appear unavoidable.However, in the course of my deliberations I will come to the conclusion that perhaps, paradoxically, the invariability of the Ontological Self is a valuable information for us.Indeed, this invariance can tell us something highly unobvious in our changing empirical world, namely that the ontological self does not age. However, I will not leave this conclusion in the sphere of conceptual and logical speculation, and I will present cases of people affected by the total destruction of neuropsychological memory systems, which may be a testimony to the thesis that the ontological Self is not marked by time.In the last part of the work, however, it will indicate that before we announce the victory of the spirit over matter, it is necessary to explain the problem of the split of the mind. This is a problem which, as I will argue, is the biggest challenge for the concept of a homogeneous, unchanging Ontological Self as the basis of personal identity.Regardless of the metaphysical problems (which, as we shall see, are generated by every concept of personal identity), I will argue that the preliminary model of the Self developed here as well as the view on personal identity have the potential to cover a wider range of threats to which DBS can lead (and any other neurotechnology or neurological disorder) than the previously proposed approaches.The work will end with pointing out directions for future research, the exploration of which seems to be necessary to fully understand all threats to the Self that DBS can bring about (they will also be systematically shown in the fourth chapter of the work).
W pierwszym podrozdziale pracy przedstawię spekulatywną historię ewolucji Ja (Self). W ciągu tego procesu wyłoni się dobrze ugruntowany w naturalistycznym obrazie świata sposób rozumienia Ja. W kolejnym podrozdziale zarysuję historię udoskonalania i terapii stanowiących przeszłość, współczesność i przyszłość modyfikacji, którym było, jest i będzie poddawane ludzkie Ja. Jak się okaże, neurotechnologią, która wymaga w tym kontekście szczególnej uwagi jest głęboka stymulacja mózgu (DBS).W rozdziale drugim scharakteryzuję DBS i po krótce wskażę na powody, dla których zrozumienie konsekwencji, do jakich może prowadzić jej działanie w kontekście Ja jest ważnym przedsięwzięciem natury etycznej i praktycznej.W trzecim rozdziale doprecyzuję tę kwestię, całą tę część pracy poświęcając zarysowaniu implikacji DBS w odniesieniu do Ja. Będę argumentował, iż podstawowym zagadnieniem, które należy zrozumieć, by dojść do ujęcia pełni konsekwencji, do jakich może prowadzić DBS w kontekście ludzkiego Ja jest tożsamość osobowaPo wykonaniu wyżej zarysowanego zadania rozpocznę najważniejszy i ostatni rozdział pracy. Przeciwnie aniżeli w trzecim rozdziale, w którym przedstawiłem zaledwie szkic ujęć tożsamości osobowej dokonam w nim ich krytycznej analizy. Ów proces doprowadzi mnie do konkluzji, iż niemożliwe jest odnalezienie informatywnego i niekolistego kryterium tożsamości osobowej. Może nim być bowiem tylko specjalny rodzaj doświadczenia - doświadczenia, które nie może być związane z arbitralnymi i przygodnymi czynnikami (jak organizm, ciało, mózg (także), pamięć czy narracja). Podążę więc za klasycznym rozróżnieniem na Ja podmiotowe i Ja przedmiotowe/ Ja transcendentalne i Ja empiryczne/ Ja ontologiczne i Ja epistemologiczne. Pozwoli mi to na zarysowanie koncepcji dwuaspektowej natury Ja. Konkluzja za Kantem i innymi wielkimi filozofami, iż Ja ontologiczne musi pozostać tylko postulatem będzie jawiła się jako nieunikniona. Jednak w toku rozważań dojdę do wniosku, iż być może, paradoksalnie, niezmienność Ja ontologicznego stanowi dla nas cenną informację.Owa niezmienność może bowiem w istocie powiedzieć nam coś wielce nieoczywistego w naszym zmiennym empirycznym świecie, mianowicie, iż Ja ontologiczne nie starzeje się. Nie pozostawię jednak tej konkluzji w sferze pojęciowo-logicznej spekulacji, a przedstawię przypadki osób dotkniętych całkowitą destrukcją neuropsychologicznych systemów pamięci, które mogą stanowić świadectwo dla tezy, iż Ja ontologiczne nie jest naznaczone czasem. W ostatniej części pracy wskaże jednak, iż zanim ogłosimy zwycięstwo ducha nad materią konieczne jest wytłumaczenie problemu rozdwojenia umysłu. Jest to problem, który, jak będę argumentował, jest największym wyzwaniem dla koncepcji jednorodnego, niezmiennego Ja ontologicznego jako podstawy tożsamości osobowej. Niezależnie jednak od metafizycznych problemów (które, jak zobaczymy, generuje każda koncepcja tożsamości osobowej) będę argumentował, iż wypracowany tutaj wstępny model Ja, a także ujęcie tożsamości osobowej mają potencjał, by ująć szerszy zakres zagrożeń, do których może prowadzić DBS (i każda inna neurotechnologia bądź zaburzenie neurologiczne) aniżeli dotąd proponowane ujęcia. Praca zakończy się wskazaniem kierunków dla przyszłych badań, których eksploracja wydaje się autorowi konieczna, by zrozumieć pełnię zagrożeń dla Ja, które niesie ze sobą DBS (będą one również systematycznie ukazywane w czwartym rozdziale pracy).
