Tax gaps and countermeasures against them in Poland

Celem pracy jest analiza i charakterystyka zjawiska luk w dochodach podatkowych oraz rozwiązań prawnych mających na celu ich ograniczanie, odniesiona zarówno do teoretycznych aspektów problemu, jak i praktycznych działań podejmowanych przez administrację podatkową i ustawodawcę. W związku z problematyką pracy i jej teoretyczno-empirycznym charakterem wykorzystano różnorodne metody badawcze. Do opisu najważniejszych zagadnień teoretycznych wykorzystano metodę analizy literatury, zaś w związku z charakterystyką konkretnych aspektów luki podatkowej w Polsce wykorzystano dostępne źródła w zakresie danych na temat skali zjawiska, analizę źródeł prawa w celu ukazania tworzonych rozwiązań oraz kwerendę literatury w celu ukazania cech i charakterystyk tworzonych narzędzi zwalczania luki podatkowej. W związku z powyższym przyjęta została też trzyczęściowa struktura pracy. W rozdziale pierwszym przedstawiono najważniejsze aspekty definicyjne i opisowe, wyjaśniające istotę prezentowanego zjawiska i jego znaczenie we współczesnej gospodarce. Odwołano się do kluczowych pojęć ogólnych, związanych z opisywaną problematyką i jej sferą. Ukazano najważniejsze rodzaje luki w dochodach podatkowych i zwrócono uwagę na ich znaczenie dla powstawania tej sfery nadużyć.W rozdziale drugim ukazane zostały metody pomiaru luk w dochodach podatkowych i przyczyny ich powstawania, uwzględniające różne zjawiska współczesnego życia gospodarczego. Odwołano się do różnych ujęć modelowych ukazujących przyczyny powstawania luki podatkowej, a także ukazano istniejące sposoby pomiaru i identyfikacji luki podatkowej.W rozdziale trzecim przybliżono kwestie możliwości przeciwdziałania i zwalczania luki podatkowej w Polsce, ukazując je na tle istniejących danych szacunkowych w zakresie jej wielkości i specyfiki. Opisano konkretne rozwiązania systemowe, służące niwelowaniu luki podatkowej, wskazując na ich przydatność dla osiągania tych celów, jak i możliwości dalszego kształtowania.Pracę zamyka zakończenie, w którym zawarto wnioski końcowe, związane z ogólną oceną opisywanego zjawiska ekonomicznego we współczesności. Po nim umieszczono spis bibliograficzny oraz spisy wykorzystanych w pracy zestawień - tabel i wykresów.

The goal of the dissertation is the analysis and characteristic of the tax gaps and countermeasures against them, including both theoretical aspects of the issue and practical measures undertaken by the tax administrtion and the lawmakers.Due to the topic of the dissertation and its theoretical and empirical character various research methods were used. In decribing the core theoretical issues the method of literature analysis was used, while, in charaterizing specific aspects of the tax gaps in Poland, available sources on the scale of the problem, analysis of the sources of law, to showcase the countermeasures being used, and a query into the relevant literature were included. Due to the above a three part structure was used for the dissertation.In the first chapter the definitions and descriptions explaining the core of the topic discussed and its importance for the contemporary economy were included. The most prevalent types of tax gaps were listed and attention was brought to their importnace for the wider issue.In the second chapter methods of measuring the tax gaps and the causes that lead to the emergence of tax gaps are expanded upon.The third chapter deals with the countermeasures to the tax gaps, specific examples are discussed and analyzed. The dissertation is concluded with ending remarks, including final conclusions in conection with a general assessment of the issue and its relevance for the contemporary economy.