Celem pracy jest analiza różnic pomiędzy portugalskim i brazylijskim przekładem trzech pierwszych części serii Harry Potter autorstwa J.K. Rowling oraz zarys tendencji przekładowych w portugalskiej i brazylijskiej przestrzeni literackiej. Praca jest podzielona na dwie zasadnicze części. Pierwsza obejmuje podstawę metodologiczną opartą na pracach badaczy z obszarów studiów nad przekładem i literatury dziecięco-młodzieżowej, streszczenia analizowanych powieści oraz główną analizę, która stanowi oś pracy. Analiza ta, oparta na Korpusie nazw, wyrażeń i fragmentów z trzech powieści, który został przygotowany specjalnie na potrzeby niniejszej pracy, służy porównaniu wyborów przekładowych portugalskiej i brazylijskiej tłumaczki na tle tekstu oryginału. Druga część pracy stanowi ujęcie problemu przekładu pod innym kątem, służy bowiem przedstawieniu relacji pomiędzy kulturą wyjściową i docelową. Analiza przeprowadzona w pierwszej części pracy oraz wywiady z tłumaczkami Harry’ego Pottera pozwalają przyjrzeć się przyjętymi przez nie postawom w kontekście angielskiej kultury wyjściowej. Autorka pracy broni tezy przekładoznawcy André Lefevere’a, zgodnie z którą „przekłady nie powstają w próżni". Wpływ czynników zewnętrznych, takich jak postrzeganie oryginału przez tłumacza, klasyfikacja dzieła, czy jego znaczenie globalne, jest ważny w przekładzie do takiego stopnia, że może zaważyć na ostatecznym charakterze przekładu.
O objetivo da tese é analisar as diferenças entre a tradução portuguesa e a tradução brasileira dos três primeiros volumes da série Harry Potter de J.K Rowling, feitas respetivamente por Isabel Fraga e Lia Wyler. A análise serve para esboçar tendências tradutórias do espaço literário de Portugal e do Brasil. O trabalho é dividido em duas partes principais. A primeira parte contém a base metodológica fundada nos trabalhos de investigadores do campo dos Estudos de Tradução e da literatura infantojuvenil, os resumos dos romances analisados, e a análise principal da tese. A análise, baseada no Corpus de nomes, locuções e trechos encontrados nos romances, preparado pela autora da tese, visa comparar as escolhas das tradutoras tendo em conta o texto original. A segunda parte constitui uma abordagem do tema da tradução sob outro ângulo, ou seja, pretende mostrar as relações entre a cultura-fonte e a cultura-alvo. A análise na primeira parte, junto com as entrevistas com as tradutoras de Harry Potter, deixa ver quais são as atitudes assumidas pelas tradutoras de ambas as versões perante a cultura-fonte inglesa. A autora defende a hipótese do pesquisador André Lefevere, conforme a qual “as traduções não se criam em vácuo”. A influência dos fatores externos, tais como a atitude do tradutor perante o original, a classificação da obra e o seu reconhecimento global, é importante na tradução a tal ponto que pode prevalecer no resultado final, ou seja, na tradução.
The aim of the thesis is to analyse differences between Portuguese and Brazilian translation of the first three volumes of Harry Potter by J.K. Rowling, in order to outline translation tendencies in Portugal and Brazil. The paper is divided into two main parts. The first part includes the methodology based on works by researchers in Translation Studies and Children’s Literature Studies, the summaries of the three analysed novels and the major analysis of the thesis. The analysis, which is based on the Corpus of the names, expressions and passages from the novels, created by the author, aims to compare translator’s choices with regard to the original text. The second part of the thesis presents the topic from a different angle, in other words, it intends to show the relations between the source and the target culture. The analysis from the previous part and the interviews with the translators allow to see the attitudes of the translators of both Portuguese and Brazilian versions towards the source English culture.The author defends the hypothesis by André Lefevere, according to which, “the translations are not made in vacuum”. The influence of the external factors, such as the translator’s attitude in context of the original text, the classification of the text and its global recognition, is such important in translation that it can prevail upon the final result, the translation itself.
