Lalka z grzejnikiem, czyli o próbie ożywienia materii filmowej

In my work, I reflect on the idea of cinematographic 'magic', as a guide bearing puppets. I am particularly inclined to look at those meanings that seem to be important in the context of understanding the cultural texts in question. The semantic ambivalence with which we deal with the multiplicity of interpretative perspectives (literary studies, theater history, film history, anthropology, or psychology) has allowed a somewhat more profound description of only some meanings, others treating briefly, as a quotation, allusions or footnotes. The purpose of my work is not a comprehensive understanding of the phenomenon of a doll (it would be extremely difficult), but rather to study the film as a medium based on an attractive illusion. Among the contexts and meanings in which the doll appears in the discussed texts of culture, I will highlight in particular those that seemed extremely important, and were usually - for various reasons - omitted. It is an attempt to tame its heterogeneous semantic status, its multidimensionality and ambiguity, with the use and help of language categories.

W mojej pracy poddaję refleksji źródło wrażenia ożywienia obrazów filmowych, wrażenia realności, „magii” kinematograficznej. Za przewodnika mam lalki. Pochylać w szczególności będę się nad tymi znaczeniami, które wydają się ważne w kontekście rozumienia omawianych tekstów kultury. Ambiwalencja znaczeniowa, z jaką mamy do czynienia w odniesieniu do wielości perspektyw interpretacyjnych (literaturoznawstwo, historia teatru, historia filmu, antropologia, czy psychologia) pozwolą na nieco bardziej dogłębny opis jedynie niektórych znaczeń, inne traktując pobieżnie, na zasadzie cytatu, aluzji i przypisu. Celem mojej pracy nie jest przy tym próba całościowego zrozumienia fenomenu, jakim jest lalka (byłoby to niezmiernie trudne), a raczej badanie filmu jako medium, opierającego się na atrakcyjnej iluzji. Spośród kontekstów i znaczeń, w jakich pojawia się lalka w omawianych tekstach kultury, uwydatnię w szczególności te, które wydawały się niezmiernie istotne, a były zazwyczaj – z różnych względów - pomijane. Jest to próba oswojenia jej niejednorodnego znaczeniowego statusu, jej wielowymiarowości i wieloznaczności, z użyciem i pomocą kategorii językowych.