Problemy tłumaczeniowe w „Alicji w Krainie Czarów”

Master's thesis on "Alice’s Adventures in Wonderland" by Lewis Carroll is an expression of a deep fascination with its universality, responding to the needs of both adults and children. As a translation object, it remains the source of many word games, which are an inseparable combination of English and the characteristic elements of British culture.The first part of the work includes a portrait of the author not only as a writer, but also a lecturer of mathematics and a photographer, which allows to explain the connections between excerpts of the book and Carroll's personal life. The role of translator in the world of literature, dependence of translation on the type of its potential reader, evolution of criteria covering children's literature in Victorian England and the development of fairy tales and fantasy as genres of "Alice’s Adventures in Wonderland" are also discussed.The second part of the work describes the issue of the translation series, the selection of the most interesting Polish and Ukrainian translations of "Alice’s Adventures in Wonderland", the typology of the problems of untranslatability, as well as the individual methods of translation.The last, third part focuses on a comparative analysis of selected examples from the Polish and Ukrainian translation series. Particular attention was given to individual translation decisions made by translators of Carroll's tale.The main objective of the comparative analysis of various translations of "Alice’s Adventures in Wonderland" is an attempt to show progress in the translation series and the selection of the most interesting solutions.

Praca magisterska nt. „Alicji w Krainie Czarów” Lewisa Carrolla jest wyrazem głębokiej fascynacji jej uniwersalnością, odpowiadającą na potrzeby czytelników zarówno dorosłych jak i dziecięcych. Jako obiekt przekładu, pozostaje ona źródłem wielu gier słownych, które stanowią nierozerwalne połączenie języka angielskiego i charakterystycznych elementów kultury Wielkiej Brytanii.W pierwszej części pracy zostaje nakreślony portret autora, nie tylko jako pisarza, ale też wykładowcy matematyki i fotografa, co pozwala wyjaśnić powiązania między fragmentami książki a życiem osobistym Carrolla. Omówione zostają również: rola tłumacza w świecie literatury, zależność przekładu od typu jego potencjalnego czytelnika, ewolucja kryteriów obejmujących literaturę dziecięcą w wiktoriańskiej Anglii oraz rozwój baśni i fantastyki jako gatunków, do których zaliczana jest „Alicja w Krainie Czarów”.Druga część pracy opisuje zagadnienie serii przekładowej, wybór najciekawszych polskich i ukraińskich przekładów „Alicji w Krainie Czarów”, typologię problemów nieprzekładalności a także poszczególne metody przekładu. Ostatnia, trzecia część skupia się na analizie porównawczej wybranych przykładów z polskiej i ukraińskiej serii translatorskiej. Szczególna uwaga poświęcona została indywidualnym decyzjom translatorskim, których dokonali tłumacze baśni Carrolla.Głównym celem analizy porównawczej różnych przekładów „Alicji w Krainie Czarów” jest próba ukazania postępu w obrębie serii translatorskiej i wybór najciekawszych rozwiązań.