Niniejsza praca skupia się na zjawisku iluzji wyższości w dziedzinie moralności i prospołeczności oraz możliwych predyktorach tego zjawiska. Spodziewano się różnic w postrzeganiu motywacji prospołecznej innych oraz własnej. Moderatorem tej zależności miał być zmieniający się motywator. Oczekiwano również różnic między oceną motywacji prospołecznej przez osoby nisko i wysoko narcystyczne na wymiarze wspólnotowym. Na podstawie zgromadzonej literatury zaproponowano model, w ramach którego narcyzm wspólnotowy mógłby być źródłem i wyjaśnić zjawisko iluzji moralnej i prospołecznej wyższości.Zastosowano kwestionariusze: Narcissistic Personality Inventory do pomiaru narcyzmu sprawczego (NPI, Raskin, Hall, 1979; Gentile, Miller, Hoffman, Reidy, Zeichner, Campbell, 2013), Communal Narcissism Inventory do pomiaru narcyzmu wspólnotowego (CNI; Gebauer, Sedikides, Verplanken, Maio, 2012), Single-Item Self-Esteem Scale do pomiaru samooceny (Robins, Hendin, Trzesniewski, 2001). Badani zostali losowo przydzieleni do jednego z sześciu warunków eksperymentalnych/pomiaru motywacji.Hipotetyzowano, że osoby badane będą wyżej oceniać swoją motywację do zostania dawcą szpiku kostnego niż motywację przeciętnej osoby. Ta zależność oceny od przyjętej perspektywy (ocena siebie lub przeciętnej osoby) będzie moderowana przez przedmiot motywacji (koszt lub nagrodę lub brak tych czynników). Ta hipoteza została częściowo potwierdzona w badaniach, ponieważ wykazano, iż nagroda jest istotnym moderatorem tego związku. W obecności nagrody ocena własnej motywacji wśród badanych była niższa niż ich ocena motywacji przeciętnej osoby. Analiza różnic między sposobem oceny motywacji przez osoby wysoko narcystyczne i nisko narcystyczne wspólnotowo nie wykazała istotnych statystycznie związków, jednakże stanowi inspirację do dalszych badań. Wykazała bowiem, iż wbrew założeniom, osoby osiągające wyższy wynik w skali CNI oceniały motywację prospołeczną przeciętnej osoby jako wyższą w porównaniu do oceny dokonanej przez badanych osiągających niski wynik CNI - bez względu na warunek badania.
The present study examines the illusion of moral/prosocial superiority and possible predictors of this phenomenon. It was hypothesized that subjects will differ on evaluation of their own motivation and of the average person’s motivation. This relation was expected to be moderated by different motivator (reward, personal cost or lack of these factors). Differences were also expected between the evaluation of prosocial motivation performed by low and high narcissists on communal dimension. Based on the collected literature, it was suggested that community narcissism could be the source of moral illusion and prosocial superiority - or explain some issues related to this phenomenon.Questionnaires used in this study: Narcissistic Personality Inventory as a measurement of agentic narcissism (NPI, Raskin, Hall, 1979; Gentile, Miller, Hoffman, Reidy, Zeichner, Campbell, 2013), Communal Narcissism Inventory as a measurement of communal narcissism (CNI; Gebauer, Sedikides, Verplanken, Maio, 2012), Single-Item Self-Esteem Scale as a measurement of self-esteem (Robins, Hendin, Trzesniewski, 2001). Subjects were randomly assigned to one of six experimental (motivation measurement) conditions.It was hypothesized that the subjects in the basic experimental condition would rate their prosocial motivation (to become a bone marrow donor) higher than the motivation of the average person. That relation was to be moderated by the variable of motivator (cost, reward or lack of these factors). This hypothesis has been partially confirmed, because it has been shown that people indeed rate their motivation as higher comparing to the estimation of the average person’s motivation. Statistical analysis revealed that the reward is an important moderator of this relation. In the presence of a reward, the assessment of own motivation among the respondents was lower than their rating of the average person’s motivation.An analysis of differences on the manner in which high and low communal narcissistic people evaluate their own motivation and that of the average person - did not show any statistically significant relation. Nevertheless, it is an inspiration for further research. The presented data showed, contrary to the assumptions, that people achieving a higher CNI score rated the prosocial motivation of the average person as higher compared to the assessment made by subjects achieving a low CNI score - regardless of the test condition.
