The bachelor's thesis concerns the dispersal spectrum of generative diaspores (seeds and fruits) for selected species of vascular plants occurring in the Cirsietum rivularis meadow community. The research was carried out in the area of the Nowohuckie Meadow in Cracow, in 2018 and 2019. An area of about 1000 m2 was selected in order to choose characteristic species for this community and species occurred in large numbers (Centaurea jacea, Galium boreale, G. verum, Geranium pratense, Geum rivale, Holcus lanatus, Lotus corniculatus, Lysimachia vulgaris, Lythrum salicaria, Phleum pratense, Phragmites australis, Polygonum bistorta, Sanguisorba officinalis). 10 specimens were randomly selected for each species, from which generative diaspores were collected during their ripening. The classification of diaspores was based on Kornas's work. The largest contribution in the dispersal spectrum of the Cirsietum rivularis community has been demonstrated by 60% anemochores, among them light anemochores (27%), heavy anemochores (26%) and glider anemochores (7%). The share of barochores and autochores was equal and amounted to 20% for each of these classes. Plants characterized by anemochory produced the largest number of generative diaspores (Galium boreale, G. verum and Phragmites australis), while barochory (e.g. Centarea jacea) the smallest one, which is associated with the effectiveness of the modes of their dispersal. The coefficient of variation in a mass and the length of generative diaspores has reached the highest values for the species Holcus lanatus, Sanguisorba officinalis, Phragmites australis and Lotus corniculatus. The variability of biometric features and the number of produced generative diasporas among the tested specimens most likely were influenced by genetic differences as well as by habitat conditions. The dispersal spectrum of generative diaspores in the tested Cirsietum rivularis patch is typical for meadow communities.
Praca dotyczy spektrum rozsiewania diaspor generatywnych (nasiona i owoce) wybranych gatunków roślin naczyniowych występujących w zbiorowisku łąki ostrożeniowej Cirsietum rivularis. Badania przeprowadzono na terenie Łąk Nowohuckich w Krakowie, w latach 2018 i 2019. Na badanym obszarze wyznaczono płat o powierzchni około 1000 m2 i wybrano gatunki charakterystyczne dla tego zbiorowiska oraz licznie występujące (Centaurea jacea, Cirsium oleraceum, C. rivulare, Galium boreale, G. verum, Geranium pratense, Geum rivale, Holcus lanatus, Lotus corniculatus, Lysimachia vulgaris, Lythrum salicaria, Phleum pratense, Phragmites australis, Polygonum bistorta, Sanguisorba officinalis). Dla każdego gatunku wybrano losowo 10 osobników, z których pobrano diaspory generatywne w trakcie ich dojrzewania. Klasyfikację diaspor oparto na pracy Kornasia. Największy udział w spektrum rozsiewania zbiorowiska Cirsietum rivularis wykazały anemochory 60%, a wśród nich wyróżniono anemochory lekkie (27%), anemochory ciężkie (26%) i anemochory szybujące (7%). Udział barochorów oraz autochorów był równy i wynosił dla każdej z tych klas 20%. Rośliny cechujące się anemochorią wytworzyły największą liczbę diaspor generatywnych (Galium boreale, G. verum i Phragmites australis), natomiast barochory (np. Centarea jacea) najmniejszą co związane jest z efektywnością sposobów ich rozsiewania. Współczynnik zmienności masy oraz długości diaspor generatywnych osiągnął największe wartości u gatunków Holcus lanatus, Sanguisorba officinalis, Phragmites australis oraz Lotus corniculatus. Zmienność cech biometrycznych i liczba wyprodukowanych diaspor generatywnych wśród badanych okazów najprawdopodobniej wynika z różnic genetycznych, jak i warunków siedliskowych. Spektrum rozsiewania diaspor generatywnych w badanym płacie Cirsietum rivularis jest typowe dla zbiorowisk łąkowych.
