Powody głosów nieważnych w wyborach samorządowych w Polsce - przypadek wyborów do sejmików z 2010 r.

Autor niniejszej pracy stara się zidentyfikować czynniki mające wpływ na oddawanie głosów nieważnych w wyborach samorządowych w Polsce na przykładzie wyborów do sejmików województw z 2010 r. oraz przybliżyć samo zjawisko wyborów na szczeblu lokalnym. Na podstawie uzyskanych wyników autor próbuje wypracować pewne rekomendacje, których wdrożenie w życie przyczynić może się do zmniejszenia udziału głosów nieważnych w tych konkretnych wyborach. W pracy postawione zostały trzy pytania badawcze: 1) jak wyglądają obecnie wybory samorządowe po ostatniej nowelizacji kodeksu wyborczego? 2) jakie są przyczyny oddawania głosów nieważnych? 3) jakie działania trzeba podjąć, aby stan liczebny tych głosów się zmienił. W celu znalezienia odpowiedzi na te pytania autor wprowadza i bada empirycznie sześć hipotez opartych na teorii instytucjonalnej, strukturalnej i protestu wyborczego za pomocą dwóch metod ilościowych – statystyki opisowej oraz regresji liniowej wielorakiej. Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy opisuje podstawy prawne organizacji wyborów samorządowych w Polsce i ich ewolucję na przestrzeni lat. Drugi rozdział zawiera definicję głosu nieważnego, udział głosów wadliwych w wyborach lokalnych w latach 1990-2018, a także opis trzech teorii powstawania tychże głosów – instytucjonalnej, strukturalnej i protestu wyborczego, z których wyprowadzone zostały hipotezy. W trzecim rozdziale przeprowadzona została empiryczna weryfikacja hipotez oraz opisana została metodologia badań. Analiza regresji logistycznej potwierdziła cztery z sześciu postawionych hipotez. Według uzyskanych wyników istotny statystycznie wpływ na oddawanie przez wyborców głosów nieważnych ma: karta „zbroszurowana”, typ gminy, wielkość okręgu oraz poparcie dla partii rządzącej. Natomiast średnie zarobki w gminie i liczba kandydatów w okręgu nie mają realnego wpływu na ten proces.W zakończeniu pracy autor proponuje pewne rekomendacje, których implementacja mogłaby przyczynić się do niższego udziału głosów nieważnych w następnych wyborach samorządowych. W zaleceniach znajduje się chociażby propozycja powiększenia okręgów wyborczych w wyborach do sejmików województw czy zwiększenie świadomości wyborców dotyczącej tych konkretnych wyborów poprzez organizację spotkań informacyjnych bądź przeprowadzanie badań społecznych w celu usprawnienia organizacji wyborów.

The author of this thesis seeks to identify factors influencing the casting of invalid votes in local government elections in Poland on the example of the elections to the regional assemblies from 2010 and to the mere phenomenon of elections at the local level. On the basis of the obtained results, the author tries to develop certain recommendations, the implementation of which may contribute to reducing the share of invalid votes in these specific elections. Three research questions were posed at the work: 1) what are the local government elections after the last amendment to the Electoral Code? 2) what are the reasons for giving back invalid votes? 3) what actions must be taken to change the number of these votes. In order to find the answer to these questions, the author introduces and empirically tests six hypotheses based on institutional, structural and electoral protest theory with the help of two quantitative methods - descriptive statistics and multiple linear regression.The thesis consists of three chapters. The first describes the legal basis for the organization of local government elections in Poland and their evolution over the years. The second chapter contains the definition of the invalid vote, the share of defective votes in the local elections in 1990-2018, and a description of three theories of the formation of these votes - institutional, structural and electoral protest, from which the hypotheses were derived. In the third chapter, empirical verification of hypotheses was carried out and the research methodology was described.Logistic regression analysis confirmed four of the six hypotheses set. According to the obtained results, the statistically significant impact on the voter's casting of invalid votes has: the card "zbroszurowana", the type of the commune, the size of the constituency and support for the ruling party. On the other hand, average wages in the commune and the number of candidates in the constituency have no real impact on this process.At the end of the work the author proposes some recommendations, the implementation of which could contribute to the lower participation of invalid votes in the next local government elections. The recommendations include, for example, the proposal to enlarge electoral districts in elections to regional assemblies or increase voters' awareness of these specific elections by organizing information meetings or conducting social research to improve the organization of elections.