Tytuł pozycji:
Contemporary Japanese philosophy as a source of inquiry into the body and self for embodied cognition paradigm
This paper merges contemporary Japanese philosophy with the embodied cognition movement. The lack of interest in Japanese philosophy within cognitive science seems strange, given the apparent trend of going back into phenomenology, or reaching to Buddhist wisdom. It is claimed here, that the idea of building a conceptual bridge between the East and the West started by Francisco Varela has its ground in works of the most prominent Japanese philosopher – Kitarō Nishida. Modern Japanese thought, starting with the Kyoto School, offers a robust amount of philosophical work concerning same issues cognitive science is interested about. Both Japanese philosophy and embodied cognition share common, non-dualistic premises, which do not exclude experiential, embodied nature of our being-in-the-world. After describing a peculiar background of the two ‘paradigms’ and establishing a synthesized standpoint, various topics are explored showcasing the aforementioned similarity. At the end, a further research proposal for cognitive science is presented.
Głównym celem niniejszej pracy jest połączenie współczesnej filozofii japońskiej z ucieleśnionym poznaniem. Właściwie od początku istnienia nurtu ucieleśnionego w kognitywistyce, obserwuje się liczne odwołania do prac fenomenologicznych bądź inspiracje buddyzmem, jednakże sama filozofia japońska wydaje się być na absolutnym marginesie. Jest to o tyle zaskakujące, że zarówno ucieleśnione poznanie jak i współczesna filozofia japońska, wydają się wyrastać z tych samych przesłanek. Stwarza to możliwość kontynuacji budowy konceptualnego mostu pomiędzy wschodem a zachodem, zapoczątkowanego w naukach o poznaniu przez Francisco Varelę, a którego fundament możemy odnaleźć w filozofii Nishidy Kitarō, uznawanego za najwybitniejszą postać japońskiej filozofii. Współczesna filozofia japońska – począwszy od Szkoły z Kioto (Kyōto-gakuha), której Nishida był założycielem – oferuje ogrom filozoficznej wiedzy na te same tematy, które są poruszane w ramach kognitywistyki. Zarówno nurt ucieleśniony jak i filozofia japońska zdają sobie sprawę z nieadekwatności podejścia obiektywistycznego bądź subiektywistycznego – tym samym podkreślając ucieleśnione bycie-w-świecie doświadczających agentów.Początkowa część tekstu dotyczy wspólnej dla obu ‘nurtów’ podstawy, która następnie będzie rozbudowywana przez prezentację kolejnych zagadnień, ujętych w tematyczne bloki. Po krótkim przybliżeniu kluczowych dla pracy myśli Nishidy, omówione zostaną kwestie ucieleśnionego doświadczenia, ciała oraz „Ja”. Ostatnia część zawiera propozycję możliwego dalszego dialogu między kognitywistyką a filozofią wschodu.