Szaleńcza "odyseja" i "narodowy cmentarz" - obraz szpitala psychiatrycznego z perspektywy pacjenta w powieści Obłęd Jerzego Krzysztonia

Celem niniejszej pracy jest ukazanie szpitali psychiatrycznych z perspektywy osób dotkniętych zaburzeniami urojeniowo-lękowymi. Tekst jest oparty na quasi-autobiograficznej powieści Obłęd Jerzego Krzysztonia i na jej podstawie porusza główne problemy z jakimi borykają się pacjenci placówek psychiatrycznych. Praca składa się z trzech rozdziałów, gdzie pierwszy i drugi mówią o zakrzywionym pojmowaniu czasu i przestrzeni, specyficznej narracji chorobowej oraz powszechnym problemie stygmatyzacji społecznej pacjentów przez osoby zdrowe. Trzecia część to próba interpretacji metafor „narodowego cmentarza” oraz „prywatnej odysei”, za pomocą których autor stara się przybliżyć czytelnikowi rzeczywistość, w jakiej żyją schizofrenicy oraz pomaga mu zrozumieć chorych. Ostatni rozdział to także próba odczytania Obłędu według filozofii C.G. Junga drogą „z ciemności do światła” na której okazuje się, że tytułowy obłęd to nie tylko „przekleństwo”, ale także dar i najlepsza droga do poznania tajemnic bytu.

The purpose of this thesis is the depiction of a psychiatric hospital from the point of view of people suffering from paranoid anxiety. This text is based on the quasi-autobiographical novel Obłęd by Jerzy Krzysztoń and is a portrayal of the main problems faced by patients of psychiatric facilities. My work is split into three chapters, the first two of them recount the distorted prehention of time and space, the specifity of illness narratives and the widespread stigmatization of the patients by healthy people. The third part is an attempt to interprate the metaphors of 'national cemetary' and 'private odyssey' which the author uses to bring the reader closer to the reality in which schizophrenics live and help the reader to understand the sick. The last chapter is also an attempt to read Obłęd through C.G. Jung's philosophy through the way 'from darkness to light' by which it becomes clear that Obłęd contained in the title is not only a 'curse' but also a gift and the best way to unravel the secrets of exsistance.