"Poddać się bogu i w milczeniu wypełniać jego zalecenia". Sny w Mowach świętych Eliusza Arystydesa

Niniejsza praca stanowi analizę Mów świętych Eliusza Arystydesa, ze szczególnym uwzględnieniem zawartych w nich opisów snów. Zaproponowana metoda badawcza polega na przedstawieniu głównych kontekstów kulturowych, kluczowych dla interpretacji tekstu i próbie odtworzenia ich wpływu na autora i jego dzieło. Pierwszy rozdział zajmuje się poglądami starożytnych Greków i Rzymian dotyczącymi prawdziwości snów i natury marzeń sennych. Drugi rozdział, w swej pierwszej części, traktuje o kulcie Asklepiosa, zwłaszcza w kontekście rytuałów inkubacji i zachowanych świadectw uzdrowień. W części drugiej natomiast znajduje się analiza wybranych przykładów snów medycznych w Mowach świętych. Ostatni rozdział skupia się na postaci Eliusza Arystydesa jako retora związanego z nurtem Drugiej Sofistyki. Rozdział ten dotyka również problemu budowania narracji i autoprezentacji autora w tekście Mów świętych.

The thesis is an analysis of “Sacred Tales” by Aelius Aristides with a particular focus on the descriptions of dreams included in the work. The methodological approach is based on presentation of crucial cultural contexts and reconstruction of their influence on the text itself. The first chapter deals with ancient Greek and Roman views on the reality and nature of dreams. The second chapter is divided into two parts – the first one revolves around the cult of Asclepius, especially in context of the rites of incubation and preserved accounts of being cured, while the second consists of an analysis of selected examples of medical dreams in “Sacred Tales”. The last chapter focuses on Aelius Aristides himself as an orator of the Second Sophistic; it also touches upon the problem of the text’s narrative and the author’s self-presentation.