THE DEMOCRATIC DEFICIT(S) IN THE EUROPEAN UNION REVISITED. HARNESSING THE POTENTIALITIES OF THE EU LOCAL OFFICES IN POLAND (2014-2018)

This study attempts to account for the various role(s) of the EU representative offices in an EU member state. The Offices foster multi-stakeholder communication, offer expertise and data on the EU policies and allow for the inclusion of societal views through the various tools of public outreach. The research problem of this study is anchored in the large body of academic reflection on European democracy and its shortages but offers an innovative and less popular research field. The specific democratic criteria of proximity and ‘enlightened citizenry' are here observed on a case study of the Commission Representation (ECR) and the European Parliament Liaison Office (EPLO) in Poland. These Offices are conceptualised as transmission entities in the multilevel governance EU system. Therefore, the hypothesis of this study is twofold: the author verifies whether different levels of the democratic governance (and deficits) in the EU can be demonstrated and whether there is a beneficial correlation between the activities of the EU liaison offices and the democratic life in the EU.The study is based on triangulated research techniques. It relies on the critical literature analysis, qualitative analysis of various non-academic documents, semi-structured elite interviewing and elements of the process tracing. The purpose of such a model is of course not to cross-validate the same findings but rather to capture different angles of the same phenomenon.This study consists of six chapters. Chapter 1 provides a concise literature review of the main ideas of democracy concerning the political status of the EU. It further explores a variety of diagnoses of the democratic deficit(s) in the EU, as well as hypothetical models for reconstructing democracy in the transnational context. The review is limited to the ideas that can be later connected to the missions of the EU Offices in Poland. Chapter 2 depicts the post-Lisbon institutional framework with a focus on the innovative practices established outside of the Treaties (focusing also on the most actual contexts of the Spitzenkandidaten procedure and a New Framework for the Rule of Law launched in Poland). Chapter 3 details the applied methodology of the empirical study of the EU liaison offices in Poland and sums up the theoretical background in which the said Offices operate. Chapters 4 and 5 contain the in-depth account of the roles of the Offices. Chapter 6 provides a comparative analysis of the EPLO and ECR and interprets their actions in light of the theoretical review.Not only does this thesis offer a first comprehensive description of those institutional units (at least within the Polish body of research), but encourages also to focus on their democratic performance, i.e. how (if at all) do they contribute to the democratic life of the Union. Consequently, the study constitutes a tentative to reconsider the multilevel EU democracy and can be replicated with regard to other similar institutions across the entire European Union.

W niniejszym badaniu podjęto próbę opisania funkcji spełnianych przez biura przedstawicielskie Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego w państwie członkowskim Unii Europejskiej. Biura wspierają komunikację z wieloma zainteresowanymi stronami, oferują fachową wiedzę i dane na temat polityk UE, zarządzają sieciami eksperckimi oraz pozwalają na uwzględnienie różnych stanowisk społecznych w procesie kształtowania polityk UE.Problem badawczy nawiązuje zatem do ugruntowanej tradycji naukowej refleksji na temat demokracji europejskiej i jej deficytów, ale oferuje innowacyjną i mniej popularną dziedzinę badań (pole instytucjonalne): demokratyczne kryteria bliskości i „uświadomionej obywatelskości” zostały zanalizowane w studium przypadku Przedstawicielstwa Komisji (PKE) i Biura Kontaktowego Parlamentu Europejskiego (BPE) w Warszawie i we Wrocławiu.Biura został skonceptualizowane jako organy transmisyjne w systemie wielopoziomowego rządzenia („governance”). Hipoteza tego badania jest zatem podwójna: autor sprawdza, czy można wskazać różne (równoległe) poziomy demokratycznego sprawowania rządów (i różne deficyty demokratyczne) w UE oraz czy istnieje korzystna korelacja między działalnością PKE i BPE a życiem demokratycznym w Unii Europejskiej.Autor zastosował potrójną metodologię badawczą (triangulację). Praca bazuje na krytycznej analizie literatury, jakościowej analizie różnych dokumentów prawnych, politycznych i publicystycznych, elementach śledzenia procesów („process-tracing”) oraz badaniu empirycznym – autor przeprowadził wywiady z urzędnikami europejskimi. Celem takiego modelu nie jest wzajemne potwierdzanie tych samych ustaleń, ale raczej uchwycenie różnych punktów widzenia tego samego zjawiska.Niniejsze opracowanie składa się z sześciu rozdziałów. Rozdział 1 zawiera zwięzły przegląd literatury akademickiej na temat głównych idei demokracji oraz statusu politycznego UE. W dalszej kolejności zbadano diagnozy deficytu(-ów) demokracji w UE, a także hipotetyczne modele rekonstrukcji demokracji w kontekście ponadnarodowym. Przegląd literatury ogranicza się do pojęć, które można później połączyć z działaniami PKE i BPE. Rozdział 2 prezentuje post-lizbońskie ramy instytucjonalne UE z naciskiem na innowacyjne praktyki ustanowione poza traktatami (w tym najbardziej aktualne konteksty procedury Spitzenkandidaten i procedury praworządności zastosowanej przez Komisję Europejską w Polsce). Rozdział 3 przedstawia zastosowaną metodologię badań empirycznych i podsumowuje teoretyczne podstawy funkcjonowania PKE i BPE. Rozdziały 4 i 5 zawierają szczegółowy opis ról i działań Biur. Rozdział 6 zawiera analizę porównawczą PKE i BPE oraz interpretuje ich działania w świetle założeń teoretycznych pracy.Praca ta nie tylko oferuje pierwszy kompleksowy opis biur przedstawicielskich UE (przynajmniej w ramach polskiego dorobku studiów europejskich), ale zachęca również do pochylenia się nad ich pro-demokratycznymi osiągnięciami. W związku z tym badanie dokonuje reinterpretacji wielopoziomowej demokracji w Unii Europejskiej i podlega możliwej replikacji w odniesieniu do podobnych instytucji w całej Unii.