"Muzyczność i słowo w Widnokręgu Wiesława Myśliwskiego"

The master thesis presents the image of musicality and word in Wiesław Myśliwski’s “Widnokrąg”. It shows that these two images function as coexisting in harmony and completing forces that express mutual truths about world and human alike. The musicality works this way because, as a wordless and immaterial language, it is capable of expressing what one cannot express in any other way. Human emotions echo across the music and even the world can speak out and be experienced by human through the music. The word performs in this novel mainly through the phonaesthetics, which likens the word to the music. In the consequence, the word is also capable to express what is hidden under its own surface, beside their semantic meaning, and what a human being feels inside and tries (consciously or not) to express. Both languages symbolise unity and make it present at the same time. This unity is a principle of the novel’s reality, and it unifies all the elements of the world including protagonists them-selves and it allows them for mutual cognition. Thus, the master thesis concludes that the musicality and the word in “Widnokrąg” have the transcendent character—they both allow a person to reach to spiritual and metaphysical spheres of existence and help to understand them.

Praca przedstawia obraz muzyczności i słowa w Widnokręgu Wiesława Myśliwskiego i dowodzi, że funkcjonują one jako harmonijnie współistniejące i uzupełniające się siły, wyrażające wspólne prawdy o świecie i człowieku. Muzyczność może działać w ten sposób, ponieważ jako język bezsłowny i niematerialny zdolna jest do wyrażania tego, czego nie da się wypowiedzieć w żaden inny sposób. Dzięki niej wybrzmiewają ludzkie uczucia, a nawet sam świat może przemówić i zostać doświadczony przez człowieka. Natomiast słowo działa w powieści przede wszystkim przez warstwę brzmieniową – eufonię – co powoduje, że upodabnia się ono do muzyki i tak jak ona zdolne jest do wypowiedzenia tego, co kryje się pod jego powierzchnią, poza semantycznym znaczeniem wyrazów, a co człowiek odczuwa w sobie i próbuje (świadomie lub nie) wyrazić. Co więcej, oba języki symbolizują i jednocześnie uobecniają jedność – zasadę kierującą powieściową rzeczywistością, która łączy wszystkie elementy świata oraz samych bohaterów i pozwala im na wzajemne poznanie. Tym samym praca dowodzi, że muzyczność i słowo mają w Widnokręgu charakter transcendentny – umożliwiają człowiekowi dotarcie do duchowych i metafizycznych obszarów istnienia oraz pomagają w ich zrozumieniu.