Wprowadzenie. Zaburzenia masy ciała, w szczególności nadwaga i otyłość, stanowią globalny problem nasilający się na przestrzeni lat XXI wieku i dotyczą osób każdej grupy wieku i płci. Skutkiem występowania zaburzeń masy ciała w populacji jest pojawianie się problemów zdrowotnych, w tym chorób układu krążenia tj. choroba wieńcowa, niewydolność serca, zawał serca i udaru mózgu. U osób otyłych obserwuje się także częstsze występowanie cukrzycy typu 2, chorób nowotworowych, zespołu metabolicznego, dyslipidemii, niepełnosprawności i pogorszenia jakości życia. W Polsce zwiększa się rozpowszechnienie otyłości, w tym również otyłości II i III stopnia. Nie tylko otyłość, ale również niedowaga, ma związek ze zwiększoną umieralnością na choroby serca.Cel pracy. Celem pracy była ocena zależności pomiędzy wskaźnikiem masy ciała (BMI) a stanem zdrowia i wybranymi czynnikami ryzyka chorób układu krążenia u mieszkańców Krakowa.Materiał i metoda. Badana grupa obejmowała 3694 mieszkańców Krakowa w wieku 45-64 lat, będących losową próbką uczestników badania HAPIEE (Health, Alcohol and Psychosocial factors In Eastern Europe), przeprowadzonego w latach 2002-2005. Na podstawie pomiarów masy ciała i wzrostu obliczono wskaźnik BMI. Za pomocą ankiety zebrano dane o czynnikach demograficznych, społeczno-ekonomicznych i zdrowotnych. Ciśnienie tętnicze krwi zostało zmierzone wg standardowej procedury. Do oceny zależności pomiędzy grupami BMI i badanymi czynnikami zastosowano test Chi-kwadrat oraz analizę regresji logistycznej.Wyniki. Wykazano, że prawidłowa masa ciała występowała u 26% uczestników badania. Nadwaga oraz otyłość występowała odpowiednio u 43% i 31% osób, natomiast niedowaga – u mniej niż 1% uczestników. Nadwaga częściej występowała u mężczyzn, z kolei otyłość częściej dotyczyła kobiet. Wykazano istnienie związku pomiędzy wskaźnikiem BMI a czynnikami społeczno-ekonomicznymi, nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, hipercholesterolemią, złą samooceną stanu zdrowia, zawałem serca oraz chorobą wieńcową. Wnioski. Nadwaga i otyłość związane były z częstszym występowaniem wybranych czynników ryzyka chorób układu krążenia wśród badanej populacji.
Introduction. Weight disorders, especially overweight and obesity, are a global problem that has escalated over the 21st century and affect people of all ages and sex groups. The effect of weight disorders in the population is the emergence of health problems, including cardiovascular disease such as coronary heart disease, heart failure, heart attack and stroke. Obesity is also more common in type 2 diabetes, cancer, metabolic syndrome, dyslipidemia, disability and deterioration in quality of life. The prevalence of obesity is increasing in Poland, including second and third degree obesity. Not only obesity, but also underweight is associated with increased mortality from heart diseaseObjective of the work. The aim of the study was to assess the relationship between the body mass index (BMI) and health status and selected risk factors for cardiovascular disease in the inhabitants of Krakow.Material and method. The study group included 3,694 residents of Krakow aged 45-64, a random sample of participants in the HAPIEE (Health, Alcohol and Psychosocial factors In Eastern Europe) study conducted in 2002-2005. BMI was calculated based on body weight and height measurements. The survey collected data on demographic, socioeconomic and health factors. Blood pressure was measured according to a standard procedure. The Chi-square test and logistic regression analysis were used to assess the relationship between the BMI groups and the examined factors.Results. It was shown that 26% of participants had normal body weight. Overweight and obesity occurred in 43% and 31%, respectively, while underweight - in less than 1% of participants. Overweight was more common in men, while obesity was more common in women. A relationship between BMI and socioeconomic factors, hypertension, diabetes, hypercholesterolemia, poor self-esteem, myocardial infarction and coronary heart disease has been demonstrated.Conclusions. Overweight and obesity were associated with more frequent occurrence of selected risk factors for cardiovascular disease among the studied population.
