Substantive local referendum as a form of direct democracy in the Polish local government

This MA thesis was created in order to comprehensively characterize the functioning of institution of substantive local referendum in polish legal order. It contains a discussion of how to conduct a local referendum as an institution of direct democracy and the presentation of three examples of substantive referendums that took place on the basis of binding regulations. The first chapter presents the genesis of direct democracy derived from the constitutional principle of people's sovereignty. There were also issues of differences between direct and indirect democracy and a description of selected institutions. The second chapter provides a detailed description of the subject scope of the local referendum under the referendum act and the municipal self-government act. It also deals with the history of this institution and its current legal basis. The third chapter describes the conduct of the procedure of the substantive local referendum, starting from the initiative, through the referendum campaign and financing, ending with voting, announcing the results and the effect it has. The fourth chapter characterizes three examples of substantive local referendums – the referendum in Cracow of 25 May 2014, the referendums on the metropolitan act of 2017 and the referendum in Baranów of 17 June 2018, containing concise conclusions on the correctness of their conduct.

Niniejsza praca została stworzona w celu kompleksowego scharakteryzowania funkcjonowania instytucji merytorycznego referendum lokalnego w polskim porządku prawnym. Zawiera omówienie sposobu przeprowadzania referendum lokalnego jako instytucji demokracji bezpośredniej oraz przedstawienie trzech przykładów referendów merytorycznych, które odbyły się na podstawie obowiązujących przepisów. W pierwszym rozdziale przedstawiona została geneza demokracji bezpośredniej wywodząca się z konstytucyjnej zasady suwerenności ludu. Znalazły się tam także kwestie różnic między demokracją pośrednią a bezpośrednią oraz opis wybranych jej instytucji. Rozdział drugi stanowi szczegółową charakterystykę zakresu przedmiotowego referendum lokalnego, z ustawy referendalnej oraz ustawy o samorządzie gminnym. Traktuje także o historii tej instytucji oraz jej obecnej podstawie prawnej. Rozdział trzeci stanowi opis przeprowadzania procedury merytorycznego referendum lokalnego, poczynając od inicjatywy, poprzez kampanię referendalną i finansowanie, kończąc na głosowaniu i ogłaszaniu wyników oraz skutku jaki wywiera. W rozdziale czwartym dokonano charakterystyki trzech przykładów merytorycznych referendów lokalnych – referendum w Krakowie z 25 maja 2014 r., referendów w sprawie ustawy metropolitalnej z 2017 r. oraz referendum w Baranowie z 17 czerwca 2018 r., zawierając zwięzłe wnioski dotyczące prawidłowości ich przeprowadzenia.