Postawy rodzicielskie, przywiązanie i radzenie sobie ze stresem a pozycja w kolejności urodzeń

The area of presented research was a family psychology in a perspective of a course of life. The research’s aim was to determine the existion of the correlation between a birth order position among siblings and retrospectively conceptualized parental attitudes, style of attachment and style of coping with stress. The thesis considers Adler’s birth order theory and Plopa’s perception of family and its relations The research problem boils down to the questions: Are there statistically significant differences between people on the oldest and the youngest position amongst sibling in retrospective assessment of parental attitudes, style of attachment and coping style? Are there any relations between mentioned variables? There were 70 examined people between ages 20 to 60, who were the oldest or the youngest of all siblings they grew up with. The study group was divided into two groups – 36 in the oldest group and 34 in the youngest one. The methods used in the study were Retrospective Parental Attitudes Assessment Questionnaire (KPR-Roc) by Plopa, Questionnaire of attachment styles (KSP) by Plopa and Coping Inventory for Stressful Sittuations by Endler and Parker in polish adaptation by Szczepanik, Strelau and Wrześniewski. The results of the study didn’t verify the hypotheses about differences between birth order positions or correlations between three variables. It was managed to confirm correlations between acceptance attitude of a mother and anxious/ambivalent style of attachment, and between avoidance-oriented style of coping with stress and secure style of attachment, autonomy and acceptance attitude of a mother and protecting attitude of a father.

Obszarem badań niniejszej pracy magisterskiej jest psychologia rodziny w biegu życia. Badanie miało na celu sprawdzić, czy istnieją związki między kolejnością urodzeń w rodzeństwie, a postawami rodzicielskimi ujmowanymi w sposób retrospektywny, stylem przywiązania oraz stylem radzenia sobie ze stresem. Praca uwzględnia założenia teorii kolejności urodzeń Adlera oraz rozumienie rodziny i relacji w niej zachodzących przyjęte przez Plopę. Problem badawczy pracy sprowadza się do pytań: Czy występują istotne statystycznie różnice między osobami o najstarszej i najmłodszej pozycji w kolejności urodzeń w zakresie retrospektywnej oceny postaw rodzicielskich, stylu przywiązania, stylu radzenia sobie ze stresem? Czy występują związki między wymienionymi zmiennymi?Grupą badaną było 70 dorosłych osób w wieku od 20 do 60 r.ż., którzy w rodzeństwie, z którym się wychowywali, zajmowali najstarszą lub najmłodszą pozycję. Badani zostali podzieleni na dwie grupy. W grupie osób najstarszych w rodzeństwie znalazło się 36 osób, zaś w grupie osób najmłodszych: 34. W celu weryfikacji przyjętych hipotez badawczych posłużono się Kwestionariuszem retrospektywnej oceny postaw rodzicielskich (KPR-Roc) Plopy, Kwestionariuszem stylów przywiązaniowych (KSP) Plopy oraz Kwestionariuszem radzenia sobie w sytuacjach stresowch (CISS) Endlera i Parkera w polskiej adaptacji Szczepanika, Strelaua i Wrześniewskiego. Badanie nie potwierdziło przyjętych hipotez odnoszących się do różnić między pozycjami w kolejności urodzeń ani współzależności trzech badanych zmiennych. Udało się potwierdzić korelacje między wybranymi zmiennymi – postawą akceptacji matki a lękowo-ambiwalentnym stylem przywiązania oraz między unikowymi stylami radzenia sobie ze stresem a bezpiecznym stylem przywiązania, postawami autonomii i akceptacji matki oraz postawą nadmiernie ochraniającą ojca.